Pojawienie się krwistych plamek na białku oka zdarza się dość często i zazwyczaj nie stanowi powodu do niepokoju. Wylew krwi do oka, bo o nim mowa, może jednak informować o poważnych zaburzeniach zdrowotnych, które nie powinny być ignorowane. Jakie są rodzaje, objawy oraz przyczyny wylewów w oku i jak należy postępować w wypadku ich wystąpienia?
Wylew w oku – czym jest?
Wylew krwi w oku to często spotykana, najczęściej całkowicie niegroźna i niebędąca wykładnikiem poważnych patologii przypadłość, która może wystąpić w każdym wieku. Rozróżnić można dwa rodzaje wylewów na oku – wylew podspojówkowy oraz wylew do wnętrza oka.
Wylew podspojówkowy
Wylew podspojówkowy spowodowany jest pęknięciem naczynia krwionośnego w spojówce oka i wynaczynianiem się krwi do worka podspojówkowego. Wynaczyniona krew widoczna jest na białku oka, nie ma jednak wpływu na funkcjonowanie narządu wzroku i z reguły nie powoduje żadnych konsekwencji zdrowotnych. Tego typu krwiak w oku wchłania się samoistnie w przeciągu tygodnia lub dwóch i nie pozostawia po sobie żadnych śladów.
Wylew do wnętrza oka
Innym rodzajem wylewu do oka jest wylew do jego wnętrza, mający znacznie poważniejsze konsekwencje. Z zewnątrz jest niezauważalny, prowadzi jednak do nagłej utraty widzenia. Wylew krwi do siatkówki, szczególnie jeżeli jest rozległy, a warstwa wynaczynionej krwi gruba, może uszkodzić plamkę żółtą i spowodować trwałą utratę ostrości widzenia. Przy niewielkim, jednorazowym wylewie, który nie ulega powiększeniu, krew powinna ulec samoistnemu wchłonięciu w ciągu trzech miesięcy od wynaczynienia.
Przeczytaj także: Podwójne widzenie (diplopia) – czym jest i jak ją leczyć?
Wylew w oku a udar
Widoczny wylew w oku może stanowić jeden z symptomów udaru niedokrwiennego mózgu. Towarzyszą mu wtedy mdłości, drętwienie nóg i rąk po jednej stronie ciała, opadnięcie jednego kącika ust, a także niedowład i zaburzenie czucia w jednej stronie ciała.
Pęknięte naczynko w oku – objawy
Objawy towarzyszące pękniętemu naczynku w oku różnią się od tego, czy doszło do wylewu podspojówkowego, czy też wylewu do wnętrza oka.
Wylew podspojówkowy a wylew do wnętrza gałki ocznej
Krwiak w oku na skutek wylewu podspojówkowego pojawia się najczęściej w nocy. Nie powoduje z reguły żadnego dyskomfortu, czasami tylko może wystąpić uczucie pełności w obrębie oka i wrażenie lekkiego obrzęku. W zależności od średnicy naczynia i ilości wynaczynionej krwi, nasilenie dolegliwości towarzyszących pękniętemu naczynku w oku jest różne. Czasami widoczna jest jedynie niewielka smuga krwi, innym razem czerwone jest całe białko w oku. W wypadku wylewu krwi do wnętrza gałki ocznej głównym objawem jest nagłe pogorszenie wzroku lub pojawienie się czarnych punktów w polu widzenia. Zaburzeniom widzenia nie towarzyszą dolegliwości bólowe oka.
W sytuacji, gdy przy krwiaku oka pojawiają się również bóle głowy oraz uczucie kołatania serca, konieczna jest pilna konsultacja z lekarzem. Objawy tego typu mogą bowiem świadczyć o występowaniu poważnych chorób ogólnoustrojowych.
Wylew krwi do oka – przyczyny
Przyczyny wylewu na oku mogą być różne. Można je podzielić na trzy podstawowe grupy – czynniki wewnętrzne o charakterze miejscowym, czynniki zewnętrzne oraz czynniki ogólnoustrojowe.
Czynniki wewnętrzne
Pierwszą grupą czynników powodujących wylew krwi do oka są czynniki wewnętrzne o charakterze miejscowym. U ich podłoża leży zazwyczaj chwilowy wzrost ciśnienia żylnego krwi, który może być z kolei spowodowany między innymi wzmożonym wysiłkiem fizycznym, wymiotowaniem, mocnym kaszlem, a także kichaniem.
Czynniki zewnętrzne
Krew w oku może pojawić się również na skutek oddziaływania czynników zewnętrznych o charakterze mechanicznym, takich jak:
- obecność ciała obcego w oku,
- uraz oka,
- zatarcie oka,
- stosowanie soczewek kontaktowych,
- zapalenie spojówek,
- przeprowadzony zabieg okulistyczny.
Czynniki ogólnoustrojowe
Trzecią grupę czynników mogących powodować wylew krwi do oka stanowią czynniki ogólnoustrojowe, do których zaliczają się:
- choroby związane z układem krążenia, przede wszystkim nadciśnienie tętnicze krwi oraz miażdżyca,
- schorzenia hematologiczne, takie jak anemia oraz białaczka,
- choroby, w których przebiegu występuje wysoka gorączka, na przykład szkarlatyna, ospa czy też odra,
- urazy różnorodnych narządów,
- stosowanie leków, w których składzie znajduje się na przykład kwas acetylosalicylowy lub warfaryna.
Pojawienie się krwiaka w oku może mieć również związek z przepracowaniem, zwłaszcza jeśli praca zakłada spędzanie długich godzin przed ekranem komputera, przemęczeniem, a także przebywaniem w klimatyzowanych lub zadymionych pomieszczeniach.
Przczytaj także: Okulista czy optometrysta - kogo wybrać?
Wylew w oku – co robić?
Postępowanie w wypadku wylewu w oku różni się od tego, czy doszło do wylewu podspojówkowego, czy wylewu wewnątrz oka.
Postępowanie w wypadku wylewu podspojówkowego
W wypadku pojawienia się czerwonej plamy w oku, która świadczy o wystąpieniu wylewu podspojówkowego, zazwyczaj wystarczy odczekać od siedmiu do czternastu dni, aż dolegliwość przeminie samoistnie. W celu przyśpieszenia wchłaniania krwiaka można zastosować dostępne w aptece bez recepty środki farmaceutyczne zawierające witaminę C rutynę oraz wapno, które odbudowują ścianki naczyń krwionośnych, zmniejszają wylewy krwi w oku i zapobiegają ponownemu ich powstawaniu. Osoby, które doświadczyły wylewu krwi do oka, nie powinny stosować maści ze świetlikiem, ani kompresów z rumianku czy też herbaty, gdyż może to powodować dodatkowe podrażnienie spojówek. Nie jest również wskazane przyjmowanie kropli do oczu o działaniu obkurczającym, aspiryny, a także niesteroidowych leków przeciwzapalnych. W razie jakichkolwiek wątpliwości warto skonsultować wylew z lekarzem okulistą, który wykluczy ewentualne naruszenie struktury oka oraz obecność zmian chorobowych.
Postępowanie w wypadku wylewu do wnętrza oka
W sytuacji wystąpienia objawów wskazujących na wylew do wnętrza oka, konieczne jest niezwłoczne skonsultowanie się z lekarzem okulistą, który przeprowadzi odpowiednie badania i wdroży właściwe leczenie. Osoby, u których zdiagnozowano wylew krwi do siatkówki, przez kilka dni bezpośrednio po incydencie powinny odpoczywać w pozycji półsiedzącej. Powinny ponadto zasłonić oczy w celu przyspieszenia opadania krwi oraz zmniejszenia ryzyka ponownego krwawienia.
Wylew do oka – leczenie
W sytuacji, gdy konieczne jest leczenie wylewu krwi do oka, lekarz okulista wdraża zazwyczaj wspomagające leczenie farmakologiczne, którego celem jest wzmocnienie naczyń włosowatych. Stosowane są leki miejscowe w postaci kropli na wylew w oku, zawierających pochodne rutyny, a także leki doustne posiadające w swoim składzie kwas askorbinowy. Jeżeli pomimo leczenia farmakologicznego krwiak nie ulega wchłonięciu przez okres kilku miesięcy, wskazane jest przeprowadzenie witrektomii, czyli zabiegu polegającego na chirurgicznym usunięciu wynaczynionej krwi. Przy wylewach powstałych na skutek urazu lekarz okulista przeprowadza dodatkową diagnostykę przy pomocy badania USG oka, w trakcie którego sprawdza, czy nie doszło do odwarstwienia siatkówki. W momencie, gdy wylew krwi do oka został spowodowany chorobami ogólnoustrojowymi, takimi jak nadciśnienie tętnicze krwi lub miażdżyca, leczenie powinno być prowadzone przez właściwego lekarza specjalistę i koncentrować się na tych schorzeniach.
