Często wystarczy już mały podmuch wiatru, by do oczu dostały się niewielkie ciała obce – drobinki kurzu, niewielkie insekty, a także ziarenka piasku. Wywołuje to szereg nieprzyjemnych doznań – ból, pieczenie, zaczerwienienie i łzawienie oczu, a często nawet światłowstręt. Zazwyczaj piasek zostaje szybko usunięty i nie powoduje zaburzeń narządu wzroku. W niektórych sytuacjach może jednak prowadzić do uszkodzeń tkanek oka. Co się dzieje, gdy piasek dostanie się do oka? Jak postępować, by go usunąć? W jakich sytuacjach konieczne jest zasięgnięcie pomocy lekarza?
Piasek w oku – częsty problem plażowiczów
Piasek w oku to problem, z którym często zmagają się miłośnicy plażowania. Niewielki podmuch wiatru lub chwila nieuwagi mogą sprawić, że drobne ziarenka dostaną się pod powiekę. Powoduje to nieprzyjemny ucisk w oku i uczucie swędzenia. Piasek w oczach może również prowadzić do zranienia delikatnych tkanek narządu wzroku. Osoby, które chcą cieszyć się z chwil relaksu na plaży i nie obawiać się o konsekwencje zaprószenia oka, powinny zapoznać się ze sposobami bezpiecznego usuwania piasku spod powiek.
Przeczytaj także: Zez – co to jest i jak powstaje?
Co się dzieje, gdy piasek dostanie się do oka?
Piasek, który dostał się do oka, daje się zazwyczaj szybko usunąć, nie powoduje więc trwałych uszkodzeń gałki ocznej i nie prowadzi do zaburzeń widzenia. Czasami zdarza się jednak, że jego ziarenka zatrzymują się pod powiekami na dłużej. Powoduje to uczucie drapania i pieczenia. Obecność piasku w oku może powodować otarcia na rogówce, czyli przezroczystej, zewnętrznej błony gałki ocznej, która chroni narząd wzroku przed uszkodzeniami, a także skupia i załamuje promienie świetlne, umożliwiając ostre widzenie.
Otarcie rogówki
O tym, że doszło do naruszenia integralności rogówki i jej otarcia, świadczą przede wszystkim takie objawy, jak:
- ból oczu, odczuwany głównie podczas otwierania i zamykania powiek,
- uczucie posiadania ciała obcego w oku,
- zaczerwienienie oka,
- czułość gałki ocznej,
- rozmazany obraz,
- nadmierne łzawienie oka.
W sytuacji wystąpienia objawów wskazujących na otarcie rogówki warto zakleić oko, powodując jego unieruchomienie. Każdy ruch gałki ocznej prowadzi bowiem do powstawania dalszych zadrapań na powierzchni rogówki i zwiększa ryzyko uszkodzenia narządu wzroku. Konieczne jest też jak najszybsze udanie się na konsultację do lekarza okulisty. Zbada on stan rogówki i powieki w odpowiednim oświetleniu i powiększeniu, umożliwiających mu dostrzeżenie wszelkich ewentualnych zarysowań na powierzchni oka. Jeżeli badanie potwierdzi otarcie rogówki, okulista przepisze stosowne leki. Są to zazwyczaj krople antybiotykowe, które pozwalają zapobiegać powstawaniu zakażeń oczu, a także leki przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Co robić w przypadku zaprószenia oka?
Co robić, gdy coś wpadnie do oka? Przede wszystkim należy zachować spokój i nie panikować. By skutecznie uporać się z problemem, zazwyczaj wystarczy zastosować się do kilku podstawowych zasad.
Nie pocierać podrażnionych oczu
W wypadku zaprószenia oka należy powstrzymać się od jego pocierania, gdyż może to powodować zadrapanie gałki ocznej znajdującym się pod powieką piaskiem. Wiążę się to z ryzykiem uszkodzenia rogówki, które wymaga wizyty u okulisty i wdrożenia odpowiedniej farmakoterapii.
Natychmiast wyjąć soczewki kontaktowe
Osoba nosząca szkła kontaktowe, powinna wyjąć je natychmiast po stwierdzeniu obecności piasku w oku. W celu uniknięcia dalszego podrażnienia gałki ocznej warto na jakiś czas zrezygnować z aplikacji soczewek i zastąpić je okularami.
Zwiększyć częstotliwość mrugania
Oczy człowieka dysponują własnym systemem oczyszczania i powinny być w stanie samodzielnie poradzić sobie ze znajdującym się pod powiekami piaskiem, wykorzystując w tym celu film łzowy. By wspomóc ten proces, należy zwiększyć częstotliwość mrugania. Pozwala to rozprowadzić łzy po całej powierzchni gałki ocznej i przyspiesza usuwanie podrażniających ją ciał obcych. Szybkie mruganie należy kontynuować przez kilka minut, spoglądając przy tym w dół. Usprawnia to spływanie łez i pozwala skuteczniej pozbywać się piasku z oczu.
Przemyć oczy wodą
W sytuacji, gdy częste mruganie i łzy nie usunęły piasku spod powiek, warto przemyć oczy wodą. Jak wypłukać oko? W pierwszej kolejności należy wlać trochę letniej wody z kranu do muszli ocznej, kieliszka lub niewielkiej szklanki, a następnie zbliżyć naczynie do oka, opierając jego brzeg o kość policzkową, tuż pod dolną powieką. Kolejnym krokiem jest odchylenie głowy do tyłu i pozwolenie, by woda spłynęła do oka. Podczas płukania należy powstrzymać się przed zamykaniem powiek. Woda powinna usunąć piasek z oka, by tak się stało, może być jednak konieczne kilkukrotne powtarzanie zabiegu. Płukanie można również przeprowadzić, stojąc pod prysznicem lub korzystając ze specjalnego stanowiska do przemywania oczu.
Zaaplikować krople do oczu
Piasek w oku można usunąć także przy pomocy kropli nawilżających do oczu, tak zwanych sztucznych łez, lub roztworu soli fizjologicznej. W tym celu należy zaaplikować niewielką ilość specyfiku bezpośrednio do podrażnionego oka i pozwolić mu natychmiast wypłynąć. Wysączające się krople powinny usunąć ziarna piasku spod powieki. Istotne jest, by płukanie oka wykonywać tylko nawilżającymi kroplami bez recepty. Preparaty lecznice, przepisywane przez lekarza w terapii chorób okulistycznych, nie powinny być wykorzystywane w tym celu, gdyż mogą powodować występowanie negatywnych skutków ubocznych, jeżeli zostaną użyte w nadmiarze.
Nie usuwać piasku w sposób mechaniczny
Znajdującego się w oku piasku nie należy usuwać w sposób mechaniczny. Jeżeli wszystkie próby wypłukania zawiodły, konieczne jest zasięgnięcie pomocy medycznej.
Przeczytaj także: Nadmierne łzawienie oczu – przyczyny i sposoby leczenia
Problem z usunięciem piasku – co zrobić?
Jeżeli występują problemy z samodzielnym usunięciem piasku z oka, konieczne jest udanie się na wizytę do specjalisty. Brak poprawy po przepłukaniu oka może bowiem oznaczać, że ziarenka piasku zarysowały powierzchnię rogówki. Objawia się to przede wszystkim dyskomfortem i rozmyciem ostrości widzenia, utrzymującymi się przez okres dłuższy niż dwa dni. Przed usunięciem piasku z oka lekarz przeprowadza badanie w lampie szczelinowej. Następnie podaje pacjentowi znieczulenie miejscowe i przy użyciu stosownych narzędzi usuwa wywołujące ucisk ciało obce. Zabieg tego typu trwa zwykle tylko kilka minut. Po jego zakończeniu lekarz zakłada na oko pacjenta opatrunek i przepisuje krople na zatarte oko, które zapobiegają rozwojowi zakażenia i pomagają w gojeniu.
Piasek pod powiekami w większości wypadków daje się łatwo usunąć. Jego obecność w oku jest jednak w stanie spowodować zarysowanie powierzchni rogówki, które wiąże się z wystąpieniem ryzyka infekcji i może mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Z tego powodu nie należy ignorować piasku pod powiekami i za każdym razem upewnić się, że został on całkowicie usunięty. By pobyt nad wodą nie zakończył się przymusową wizytą u okulisty, wszystkim miłośnikom plażowania zaleca się zachowanie szczególnej ostrożności, szczególnie w wietrzne dni.
