Włókniaki są zmianami skórnymi występującymi na różnych częściach ciała, w tym także powiekach. Choć z reguły nie są niebezpieczne, mogą powodować dyskomfort zarówno fizyczny, jak i psychiczny. Czym dokładnie są włókniaki i jak skutecznie z nimi walczyć?

Jakie zmiany skórne mogą pojawić się na powiekach?

Współczesna medycyna zna wiele zmian skórnych, które mogą pojawić się na powiekach. Do najczęściej występujących zaliczają się:

  • gradówki, które są zazwyczaj rezultatem ostrego, miejscowego zakażenia znajdujących się na powiekach gruczołów łojowych,
  • kaszaki powiek, czyli torbiele naskórkowe spowodowane zastojem wydzieliny gruczołów łojowych w obrębie mieszków włosowych,
  • tłuszczaki, a więc przybierające żółtą barwę, miękkie, nieunaczynione guzki występujące pod górną powieką,
  • kępki żółte, będące łagodnymi guzkami wypełnionymi cholesterolem i innymi ciałami tłuszczowymi,
  • brodawki, zwane także kurzajkami, czyli osiągające wielkość od kilku milimetrów do dwóch centymetrów zmiany skórne o owalnym kształcie i cielistej barwie, które w pierwszej fazie rozwoju przybierają postać płaskiego zgrubienia naskórka, a z czasem zwiększają swoją objętość i stają się bardziej nierówne i chropowate.

Inną zmianą skórną, jaka może pojawić się na powiekach, są włókniaki.

Czym są włókniaki?

Włókniaki to skórne zmiany należące do grupy nowotworów niezłośliwych, które teoretycznie mogą ulec zezłośliwieniu, w praktyce jednak zdarza się to niezwykle rzadko. Wyróżnia się ich dwa rodzaje – włókniaki twarde (łac. fibroma durum) oraz włókniaki miękkie (łac. fibroma molle).

Włókniaki twarde

Włókniaki twarde to zwłóknienia skóry charakteryzujące się zwiększoną liczbą fibrocytów w skórze właściwej, rzadziej podskórnie. Zawierają często makrofagi oraz inne komórki zapalne, może im też towarzyszyć rozrost naskórka, mieszków włosowych i melanocytów. Włókniaki twarde mają postać twardej grudki wyczuwalnej pod skórą. Są niewielkie, ich średnica nie przekracza zwykle jednego centymetra. Włókniaki twarde pojawiają się najczęściej pojedynczo. Mogą się rozwinąć u osoby w każdym wieku, niezależnie od płci, zazwyczaj występują jednak u kobiet w wieku od 20 do 40 lat.

Włókniaki miękkie

Włókniaki miękkie mają postać miękkiego w dotyku, uszypułowanego guzka o barwie skóry. Zbudowane są z luźno utkanej włóknistej tkanki łącznej. Są ukrwione, lecz pozbawione unerwienia. Włókniak miękki może przybierać jedną z trzech postaci:

  • małej, pomarszczonej grudki o nieregularnym kształcie,
  • nitkowatej zmiany o długości do 5 milimetrów,
  • dużej, uszypułowanej zmiany woreczkowatej.

Włókniaki tego typu występują u nawet 25% populacji ogólnej. Ryzyko ich pojawienia się wzrasta wraz z wiekiem.

Włókniaki, które pojawiają się na powiekach, są włókniakami miękkimi. W przeciwieństwie do zmian pojawiających się na reszcie ciała, osiągają wtedy mniejsze rozmiary i nie przekraczają kilku milimetrów średnicy.

Przyczyny powstawania włókniaków na powiekach

Dokładna przyczyna powstawania włókniaków na powiekach nie została dotąd wskazana. Za główne czynniki sprzyjające rozwojowi tych zmian uznaje się predyspozycje genetyczne oraz wiek człowieka. Włókniaki na powiekach można zaobserwować najczęściej u osób:

  • po czterdziestym roku życia,
  • otyłych,
  • z zaburzeniami układu hormonalnego,
  • chorujących na cukrzycę,
  • cierpiących na choroby związane z zaburzeniami funkcjonowania układu immunologicznego,
  • będących nosicielami wirusa HIV.

Zmiany skórne tego typu często obserwuje się także u kobiet w okresie ciąży. Dodatkowo wpływ na powstawanie włókniaków na powiekach mają również:

  • niezdrowa dieta,
  • częste infekcje skóry,
  • częsta hipotermia danego obszaru skóry,
  • nadmierna potliwość i wilgotność skóry,
  • zbyt częsta i długa ekspozycja skóry na działanie promieniowania UV,
  • stosowanie leków immunosupresyjnych.

Wpływ włókniaków na codzienne funkcjonowanie

Włókniaki na powiekach stanowią przede wszystkim źródło dyskomfortu psychicznego, są bowiem nieestetyczne i mogą oszpecać twarz. U niektórych osób zmiany te są na tyle duże, że prowadzą również do zmniejszenia pola widzenia, a także utrudniają mruganie oraz otwieranie i zamykanie oka. Włókniaki mogą ponadto powodować podrażnienie gałki ocznej, skutkujące infekcją i dolegliwościami bólowymi.

Czy włókniaki stwarzają zagrożenie dla zdrowia?

Włókniaki są łagodnymi, niezłośliwymi zmianami skórnymi, które nie dają przerzutów i nie powodują zagrożenia dla zdrowia. Może się jednak zdarzyć, że w następstwie zbyt szybkiego wzrostu pojawi się ryzyko zezłośliwienia włókniaka. W takim wypadku zmiana skórna powinna zostać jak najszybciej usunięta.

Kiedy warto skonsultować włókniaki z lekarzem?

Włókniaki mają łagodny charakter i z reguły nie ulegają zezłośliwieniu, jednak bywają podobne do innych zmian skórnych, które mogą stanowić potencjalne niebezpieczeństwo dla zdrowia, a nawet życia pacjenta. Z tego powodu każdy guzek na skórze warto skonsultować z lekarzem dermatologiem. Specjalista przeprowadzi różnicowanie w badaniu klinicznym, dzięki czemu będzie w stanie określić rodzaj zmiany skórnej i zadecydować, jakie kroki należy podjąć w celu jej wyleczenia. Konsultację z lekarzem należy odbyć także w sytuacji, gdy w pobliżu włókniaka występuje zaczerwienienie, swędzenie, pieczenie lub ból.

włókniaki - konsultacja z lekarzem

Likwidacja włókniaków na powiekach

Włókniaki na powiekach mają trwały charakter, w związku z czym nie ustępują samoistnie. W celu likwidacji tego typu zmian konieczne jest więc ich usunięcie z wykorzystaniem metod inwazyjnych – łyżeczkowania, krioterapii, laseroterapii lub elektrokoagulacji.

Łyżeczkowanie

Łyżeczkowanie wykonywane jest pod znieczuleniem i zakłada wycięcie kolejnych warstw zmiany skórnej. Zabiegi tego typu przeprowadza się obecnie dość rzadko, metoda ta wymaga bowiem długiego gojenia i może pozostawiać nieestetyczną bliznę,

Krioterapia

Krioterapia, czyli wymrażanie, polega na oddziaływaniu na włókniaka na powiece ciekłym azotem, który ma bardzo niską temperaturę. Powoduje to uszkodzenie zmiany skórnej i pojawienie się w jej miejscu pęcherza. W celu ostatecznego pozbycia się włókniaka konieczne jest kilkukrotne powtórzenie zabiegu.

Laseroterapia

Laseroterapia polega na oddziaływaniu na włókniaka wiązką lasera. Zabieg tego typu pozwala całkowicie zniszczyć zmianę skórną już w ciągu kilkunastu sekund, nie jest więc konieczne jego powtarzanie.

Elektrokoagulacja

Elektrokoagulacja to najczęściej stosowana metoda usuwania włókniaków z powiek. Polega na oddziaływaniu na zmianę skórną specjalną elektrodą emitującą prąd elektryczny, co prowadzi do jej obumarcia. Martwy włókniak po zabiegu przybiera postać strupa, a następnie samoistnie odpada.

Zabiegi te można wykonać chociażby u okulisty we Wrocławiu. Lekarz po przeprowadzeniu konsultacji wskaże odpowiednio dobraną do pacjenta metodę leczenia.

Ile trwa zabieg usuwania włókniaków?

Długość trwania zabiegu zależy od ilości i wielkości włókniaków, które mają zostać usunięte, a także zastosowanej metody. W wypadku elektrokoagulacji czas potrzebny na pozbycie się zmiany z reguły nie przekracza trzydziestu minut.

Przeciwwskazania do wykonania zabiegu usuwania włókniaków z powiek

Podobnie do innych zabiegów chirurgicznych, tak i w wypadku zabiegu usuwania włókniaków z powiek występują przeciwwskazania do jego wykonania. Należą do nich przede wszystkim skłonność do tworzenia się bliznowców, czyli przerośniętych, stwardniałych blizn, oraz zaburzenia krzepnięcia krwi. Dodatkowo należy pamiętać, by nie usuwać włókniaków metodą elektrokoagulacji u osób z wszczepionym rozrusznikiem serca, chorujących na cukrzycę oraz kobiet w ciąży. Nie jest ponadto wskazane przeprowadzanie zabiegu w sytuacji, gdy w obrębie zmiany daje się zaobserwować aktywną infekcję bakteryjną lub wirusową.

Oceń post