Czy duża wada wzroku to wyrok?

Okuliści spotykają się na co dzień z wieloma przypadkami bardzo dużych wad wzroku, które nie mieszczą się często w standardowych ramach dostępnej korekcji i wymagają specjalistycznego podejścia do leczenia. W przypadku dużych wad, zarówno przy krótkowzroczności, jak i dalekowzroczności, częstym problemem okazują się być spore rozbieżności pomiędzy wadą na każdym oku oraz związany z nimi problem dopasowania optymalnej ostrości widzenia z pomocą okularów czy soczewek. W wielu wypadkach jedyną możliwością ratunku są działania chirurgiczne, w tym coraz popularniejsze operacje laserowej korekcji wzroku. Czy duża wada wzroku musi być wyrokiem?

Problemy dużych wad wzroku

okulary
Dobierz odpowiednie okulary i oprawy w naszych placówkach!

Leczenie krótkowzroczności i dalekowzroczności, a później także astygmatyzmu człowiek opanował już wiele lat temu i okulistyka w ciągu ostatnich kilku dekad poszła wyraźnie do przodu w zakresie korekcji tych najpowszechniej występujących, małych i średnich wad wzroku. Problemy zaczynają pojawiać się jednak w momencie, gdy na recepcie pacjenta pojawia się nie -0,5D czy +2D, a -16D czy +24D. Podane wartości są tylko przykładowe, ale pokazują z jak dużą rozbieżnością skali wad wzroku mamy obecnie do czynienia.

Leczenie tych największych nie należy do łatwych zadań i wymaga często wielokrotnych powrotów do gabinetu okulistycznego w celu dopasowania najlepszego rozwiązania. Sama korekcja nie jest jednak niemożliwa do osiągnięcia i choć nieleczone wady wzroku mogą prowadzić w konsekwencji do całkowitej ślepoty, duża wada wzroku nie musi oznaczać wyroku.

Współczesne metody korygowania dużych wad wzroku

Dziś korzysta się z reguły z dwóch podstawowych metod korygowania wad wzroku: szkieł okularowych bądź soczewek kontaktowych, które dopasowane precyzyjnie przez okulistę mogą znacząco poprawić jakość i komfort widzenia pacjenta oraz uchronić oko przed nadmiernym przemęczaniem się z powodu niedowidzenia. Zarówno okulary, jak i soczewki kontaktowe powinny być dobierane przez specjalistę, a po ich zastosowaniu wada powinna być kontrolowana w celu ewentualnych zmian w mocy szkieł.

Rozwiązaniem dla niektórych pacjentów mogą być także laserowe operacje wzroku mające na celu korekcję kształtu soczewki oka i umożliwiające w ten sposób przywrócenie prawidłowej ostrości wzroku bez konieczności noszenia okularów. Zabiegi laserowe mają jednak ograniczenia i przy wadach wzroku przekraczających skalę od -10 do +6 dioptrii nie zawsze mogą być zastosowane.

Ciekawym rozwiązaniem dla pacjentów, których wada wzroku nie mieści się w granicach bezpiecznych dla laserowej korekcji wzroku jest wszczepienie soczewki fakijnej, pozwalającej korygować większe wady wzroku. Zabieg taki jest zbliżony do zabiegu usunięcia zaćmy, przy czym w przypadku korekcji wzroku naturalna soczewka oka nie jest usuwana – w ramach zabiegu wszczepiana jest druga soczewka wspomagająca, z której pomocą pacjent może odzyskać wysoką ostrość widzenia nawet przy bardzo dużej wadzie wzroku. Soczewki fakijne stosuje się zwykle przy dużej krótkowzroczności  (do -18D), nadwzroczności (do +10,0D) oraz astygmatyzmie. Niestety, jeśli u pacjenta i te progi zostały przekroczone, odpowiednio dobrane soczewki kontaktowe mogą być najbezpieczniejszym wyborem.

Okulary i soczewki kontaktowe w leczeniu dużych wad wzroku

Ze względu na konieczność dużej korekcji wady wzroku, okulary stosowane przy wadach przekraczających 30 dioptrii rzadko wyglądają estetycznie. Istnieją co prawda materiały, z których wykonuje się współcześnie cienkie, a zarazem skuteczne przy dużych wadach szkła, ale znacznie lepszą metodą okazują się być dopasowane do wysokich wad wzroku soczewki kontaktowe, które mogą mieścić się w zakresie od -35D do +35D.

soczewkiZdecydowanym plusem soczewek kontaktowych przy dużej wadzie wzroku jest możliwość lepszego dopasowania ich pomimo różnicy wady na każdym oku. Soczewki kontaktowe przy dużych wadach wzroku zapewniają też szersze pole widzenia, bez zniekształceń obwodowych i naturalną wielkość obrazów, a więc rozwiązują problemy na które skarży się wielu pacjentów noszących okulary przy dużych wadach. Współcześnie soczewki można dostosować także do potrzeb pacjentów z astygmatyzmem, co oczywiście zwiększa komfort widzenia i życia osób z dużą wadą wzroku.

Wybierając korekcję dużej wady wzroku czy też decydując się na laserowe zredukowanie wady warto pamiętać, że nie każda metoda będzie właściwa dla wszystkich pacjentów i jedynie poprzez wnikliwą konsultację z doświadczonym okulistą można dotrzeć do najlepszego rozwiązania. Współczesna okulistyka daje możliwości korekcji nawet poważnych wad, tworząc szanse na komfortowe życie nawet dla osób z zaawansowaną nadwzrocznością i krótkowzrocznością.

Czy zaćma boli?

Zaćma – czy jest się czego bać?

Zaćma to jedna z najczęściej występujących zaburzeń widzenia po 60 roku życia. Pogorszenie widzenia zachodzi za sprawą starzenia się i zmętnienia soczewki wewnątrzgałkowej.

Na temat objawów zaćmy oraz jej leczenia rozmawiamy z dr Tomášem Prusenovskim, który jest Ordynatorem w polskiej klinice okulistycznej OneDayClinic znajdującej się w Ostawie.

Jakie objawy występują w początkowym okresie zaćmy, jak objawia się zaćma?

Przede wszystkim warto zaznaczyć, że zaćma nie boli, a nasila się stopniowo. Najczęściej pacjent zauważa pogorszenie się widzenia, jakby patrzył przez zaparowaną szybę, widziany obraz jest niewyraźny, występuje także różne postrzeganie kolorów oraz zwiększona wrażliwość na światło.

dr Tomáš Prusenovský
dr Tomáš Prusenovský

Co pacjent powinien zrobić, gdy zostanie zdiagnozowana u niego zaćma?

Jeżeli zostanie zdiagnozowana zaćma, dana osoba powinna jak najszybciej poddać się operacji zaćmy. Jedyną prawdę skuteczną metodą jest operacja polegająca na usunięciu i zastąpieniu zmętniałej soczewki, nową sztuczną soczewką wewnątrzgałkową. Pamiętajmy, że jest to jedyny sposób na pozbycie się zaćmy, nie wyleczy jej noszenie okularów, specjalne krople czy żadne inne leki.

Czy warto czekać aż zaćma „dojrzeje”?

Dziś wiemy, że nie warto czekać, aż soczewka zrobi się „dojrzała”, czyli mętnie biała. Operacja zaawansowanej zaćmy jest znacznie trudniejsza, bardziej skomplikowana, co w konsekwencji prowadzi do wydłużenia się czasu operacji i gojenia. Dla bezpieczeństwa pacjenta operacja zaćmy powinna zostać wykonana najszybciej jak się da.

Czy razem z operacją zaćmy możemy wykonać korekcję dioptrii?

Szczegółowe badania i pomiary na najnowszych urządzeniach, pokazują, że możemy określić która soczewka jest najlepsza dla pacjenta. Zastosowanie odpowiedniej soczewki prowadzi także do korekcji dioptrii. Zawsze staramy się podchodzić do każdego pacjenta indywidualnie, wyjaśniamy wszelkie możliwe opcje oraz wspólnie decydujemy czy chciałby widzieć lepiej na odległość, czy do bliży (do czytania). Zawsze można wybrać jedną i drugą opcję.

Jak wybrać odpowiednią placówkę do przeprowadzenia zabiegu?

Najlepiej skorzystać z doświadczenia kogoś znajomego, kto już poddał się operacji zaćmy i w ten sposób wybrać placówkę, których w Polsce i Czechach jest bardzo dużo. Pacjent przede wszystkim powinien wybrać placówkę, w której są doświadczeni lekarze, jest nowoczesny sprzęt, a personel służy pomocą i traktuje pacjentów z szacunkiem.

Załóżmy, że pacjent chce wykonać zabieg w Państwa klinice, co powinien zrobić?

W pierwszej kolejności pacjent powinien skontaktować się z naszym call centrum, którym zostanie poinformowany o dalszych działaniach. Nasza klinika znajduje się w Czechach, jednak pacjent nie musi przejmować się transportem, zapewniamy przewóz pacjentów do naszej kliniki w Ostrawie. Każdy pacjent po wcześniejszych badaniach na urządzeniach firm Zeiss i Alcon jest jeszcze tego samego dnia poddawany zabiegowi usunięcia zaćmy. Po operacji pacjenci są zakwaterowywani w hotelu, a na drugi dzień wykonujemy badania kontrolne, potwierdzające prawidłowe leczenie po operacji zaćmy.

Dlaczego pacjent powinien wybrać Państwa klinikę?

W naszej klinice wykonujemy badania i operacje nowoczesnymi urządzeniami, między innymi urządzeniem Pentacam, który służy do bardzo dokładnej i precyzyjnej topografii rogówki, do dokładnego obliczania soczewek torycznych  przy korygowaniu astygmatyzmu oraz diagnozowania wad rogówki. Do każdego z naszych pacjentów podchodzimy indywidualnie, staramy się każdemu z nich zapewnić odpowiednie warunki oraz spełniać życzenia. Podczas operacji zaćmy stosujemy tylko wysokiej jakości soczewki  firmy Zeiss i Alcon.  Osobiście jednak tym, co nas wyróżnia oraz jest najważniejsze dla mnie, jest to, że mamy duże doświadczenie i praktykę wśród personelu. Lekarze pracujący w naszej klinice to doświadczeni chirurdzy z wieloletnim doświadczeniem. Sam przeprowadziłem ponad 20 000 zabiegów usuwania zaćmy i 5 000 innych operacji okulistycznych.

Jaki jest czas oczekiwania na operację zaćmy w Państwa klinice?

Najczęściej czas oczekiwania wynosi najwyżej jeden miesiąc, aczkolwiek zawsze staramy się dostosować do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Czy operacja wstawienia nową sztucznej soczewki jest bolesna?

Podczas operacji stosujemy znieczulenie miejscowe, za pomocą specjalnych kropel. Operacja trwa ok. 15 min i jest całkowicie bezbolesna. Podczas zabiegu z pacjentem możemy się komunikować, a po zabiegu oko zostaje zaklejone, aż do pomiarów i badań wykonywanych następnego dnia.

Jakie typy soczewek może wybrać pacjent? Czy jest to jeden typ tak jak soczewka dostępna w Narodowym Funduszu Zdrowia?

Posiadamy kilka rodzajów soczewek. Od tych podstawowych po soczewki asferyczne, zapewniające bardzo dobrą jakość widzenia, rozpoznawanie szczegółów, a także lepsze widzenie w półmroku. W ofercie posiadamy również soczewki z filtrem UV i filtrem światła niebieskiego, który chroni siatkówkę pacjenta. Wedle życzenia możemy wykonać operację, po której pacjent nie będzie musiał korzystać z okularów korekcyjnych. W tym przypadku stosujemy soczewki trójogniskowe amerykańskiej firmy Alcon, które sprawiają, że pacjent widzi dobrze w każdej odległości. Jest to zdecydowanie najlepsza opcja dostępna na rynku. Pacjenci z astygmatyzmem mają możliwość skorygować wadę cylindryczną na podstawie pomiaru odpowiednich obliczeń i soczewki torycznej, wraz z defektem sferycznym.

Czy chciałby Pan przekazać coś naszym czytelnikom na zakończenie?

Chciałbym im doradzić i przypomnieć, że wzrok jest najważniejszy. Im szybciej odwiedzą okulistę, tym lepiej, w szczególności zalecam regularne badania kontrolne dla osób po 50 roku życia.


Dziękuję Panu za rozmowę.