Oczopląs – czym jest i jakie są dostępne metody leczenia?

Spis treści

Oczopląsem określa się mimowolny ruch gałek ocznych. Dolegliwość ta może stanowić zarówno objaw okulistyczny, jak i neurologiczny lub laryngologiczny. Jakie wyróżnia się przyczyny oczopląsu? W jaki sposób leczona jest ta przypadłość?

Czym jest oczopląs?

Oczopląs to mimowolny, nadmierny ruch gałek ocznych. U pacjenta z tą przypadłością występuje nieumiejętność skupienia wzroku na wybranym obrazie, spowodowana szybkim i niekontrolowanym poruszaniem się oczu z boku na bok, ku górze i ku dołowi, obrotowo lub całkowicie nieregularnie. Oczopląs powoduje znaczne pogorszenie ostrości i ogólnego komfortu widzenia. Często wywołuje również zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów, a także zawroty głowy. Osoby zmagające się z oczopląsem starają się spowolnić ruchy gałek ocznych i poprawić ostrość wzroku poprzez przechylanie lub obracanie głowy.

Przyczyny oczopląsu

Oczopląs może mieć charakter wrodzony lub nabyty. Jest w stanie rozwinąć się zarówno w dzieciństwie, jak i w wieku dorosłym. Za jego źródło uznaje się nieprawidłowości ośrodkowego układu nerwowego, dokładna przyczyna tej przypadłości nie jest jednak znana. Oczopląs może wystąpić w następstwie:

urazu głowy,
udaru,
problemów z uchem wewnętrznym, między innymi jego zapalenia,
zażywania niektórych leków, takich jak lit oraz leki stosowane w napadach padaczkowych,
spożywania substancji o działaniu psychoaktywnym, przede wszystkim alkoholu i narkotyków,
niedoboru witamin B1 i B12,
zeza zbieżnego,
zaćmy wrodzonej.

Przypadłość ta często stanowi również jeden z objawów różnorodnych chorób i schorzeń, przede wszystkim:

krótkowzroczności,
hipoplazji nerwu wzrokowego,
siatkówczaka,
bielactwa,
szczeliny nerwu wzrokowego,
stwardnienia rozsianego,
guza mózgu,
glejaka,
choroby Meniere’a,

a także innych dolegliwości o charakterze neurologicznym i laryngologicznym. W następstwie silnego zmęczenia i stresu może dojść do pogorszenia oczopląsu.

Czy oczopląs jest groźny?

Oczopląs sam w sobie nie jest groźny. Zagrożenie mogą jednak stanowić towarzyszące mu dolegliwości, takie jak znaczne obniżenie jakości widzenia, zaburzenia równowagi i koordynacji ruchów oraz zawroty głowy. W skrajnych przypadkach objawy te są bowiem w stanie prowadzić do utraty przytomności, co, jeżeli nastąpi w niekontrolowanych warunkach, może mieć poważne skutki dla zdrowia, a nawet życia.

Rodzaje oczopląsu

Z uwagi na źródło zmian chorobowych wyróżnia się trzy rodzaje oczopląsu – oczny, błędnikowy, ośrodkowy.

Oczopląs oczny

Oczopląs oczny występuje przy wrodzonych wadach gałki ocznej, przede wszystkim niedorozwoju części plamkowej siatkówki, bielactwie oraz zaćmie.

Oczopląs błędnikowy

Oczopląs błędnikowy diagnozuje się przy zaburzeniach błędnika, najczęściej spowodowanych zmianami chorobowymi w obrębie ucha wewnętrznego.

Oczopląs ośrodkowy

Oczopląs ośrodkowy występuje przy uszkodzeniach podstaw czaszki i jądra nerwu VI, a także w przebiegu stwardnienia rozsianego i chorób móżdżku. Wyróżnia się jego trzy podtypy:

oczopląs konwergencyjno-retrakcyjny, w wypadku którego gałki oczne przy patrzeniu w górę ustawiają się zbieżnie, a jednocześnie są wciągane w głąb oczodołu,
oczopląs okresowo-naprzemienny, charakteryzujący się cykliczną zmianą kierunku oczopląsu z jednoczesną zmianą wyrównawczego ustawienia głowy,
oczopląs huśtawkowo-naprzemienny, w wypadku którego jedno oko podnosi się i ustawia zbieżnie, a drugie opada i ustawia się rozbieżnie.

Ze względu na ruchy gałek ocznych wyróżnia się oczopląs poziomy, pionowy oraz rotacyjny, z kolei z uwagi na przyczynę można wskazać oczopląs samoistny oraz indukowany, czyli taki, który pojawia się jako reakcja na konkretny bodziec. Należy także wymienić oczopląs ukryty, który występuje wyłącznie po zasłonięciu jednego oka i zanika, gdy oboje oczu pozostaje otwartych.

Diagnostyka oczopląsu

Diagnostyka oczopląsu opiera się o dokładny wywiad z pacjentem oraz wyniki badań okulistycznych, które można wykonać np. we Wrocławiu. Należą do nich:

badanie ostrości widzenia,
badanie reakcji źrenic na światło,
ocena tęczówki,
badanie dna oka.

Często zaleca się również elektronystagmografię i wideonystagmografię, których celem jest ocena narządu równowagi, czyli błędnika, a także rezonans magnetyczny. W niektórych przypadkach lekarz może skierować pacjenta na konsultację laryngologiczną bądź neurologiczną.

Metody leczenia oczopląsu

Leczenie oczopląsu ma na celu obniżenie intensywności ruchów gałek ocznych, poprawę jakości widzenia i zmniejszenie wyrównawczego ustawienia głowy. Często wymaga wyrównania wady wzroku poprzez zastosowanie soczewek kontaktowych, które są w tym wypadku bardziej skuteczne niż okulary, gdyż poruszają się wraz okiem. W leczeniu oczopląsu stosuje się farmakoterapię oraz leczenie operacyjne.

Farmakoterapia

W ramach farmakoterapii przy oczopląsie pacjentom podawane są zazwyczaj leki zawierające baklofen i kerbamazepinę. W niektórych przypadkach stosuje się toksynę botulinową A, która aplikowana jest bezpośrednio do mięśni gładkoruchowych. Wspomagająco w leczeniu farmakologicznym oczopląsu wykorzystuje się żele i krople do oczu.

Leczenie operacyjne

Przy zaawansowanym oczopląsie, a także w sytuacji, gdy obserwuje się blokadę powodującą oczopląs przy konkretnym ustawieniu gałek ocznych, zalecane jest przeprowadzenie interwencji chirurgicznej. Operacja mięśni gładkoruchowych wykonywana jest w celu przesunięcia gałek ocznych w kierunku najbardziej natężonego oczopląsu. Dzięki temu możliwe jest przeniesienie na wprost strefy neutralnej i wyeliminowanie wyrównawczego ustawienia głowy. Operacja mięśni gładkoruchowych pozwala również poprawić ostrość widzenia. Należy jednak zaznaczyć, że tego typu interwencja chirurgiczna nie daje stuprocentowej gwarancji, że w przyszłości nie nastąpi nawrót choroby.

Na wybór metody leczenia wpływ mają zarówno rodzaj, jak i przyczyny oczopląsu. Istotne jest także, czy dolegliwości towarzyszy zez oraz wyrównawcze skręcenie głowy. Jeżeli u podłoża oczopląsu znajdują się choroby neurologiczne lub laryngologiczne, o wdrożeniu konkretnej terapii decyduje stosowny lekarz specjalista.

Zapobieganie oczopląsowi

Nie istnieją sposoby skutecznego zapobiegania oczopląsowi. Współczesna medycyna nie dysponuje metodami pozwalającymi na przeciwdziałanie tej przypadłości zarówno wtedy, gdy jest ona wrodzona, jak i w sytuacji, gdy stanowi objaw innej choroby. Mimo to wskazane jest wykonywanie badań profilaktycznych i bilansowych u dzieci na poszczególnych etapach rozwoju, pozwala to bowiem wcześnie zdiagnozować problem i wdrożyć stosowne leczenie.

Dlaczego nie należy bagatelizować oczopląsu?

Oczopląs powoduje duży dyskomfort i w znacznym stopniu utrudnia codzienne funkcjonowanie. Stanowi dolegliwość, której nie należy bagatelizować, gdyż może wskazywać na występowanie choroby bezpośrednio związanej z układem nerwowym człowieka. Do schorzeń i innych problemów zdrowotnych, które często uwidaczniają się w ten sposób, należą między innymi:

udar niedokrwienny,
stwardnienie rozsiane,
uszkodzenia w okolicy podstawy czaszki,
uszkodzenia jądra nerwu odwodzącego,
uszkodzenie śródmózgowia.

Oczopląs stanowi ponadto objaw różnego rodzaju urazów głowy. Może pojawić się nawet po upływie dłuższego czasu od momentu doznania kontuzji. Jego szybkie zdiagnozowanie i wdrożenie stosownego leczenia pozwala pozbyć się niedogodności i zniwelować dalsze ryzyko dla zdrowia. Należy przy tym pamiętać, że jeżeli przyczyną wystąpienia oczopląsu są schorzenia o podłożu neurologicznym, do usunięcia tej przykrej dolegliwości konieczne jest podjęcie długotrwałej terapii prowadzonej przez odpowiedniego lekarza specjalistę.

Jak zmienia się widzenie po operacji zaćmy?

Spis treści

Zaćma, zwana również kataraktą, jest chorobą powodującą zmętnienie naturalnie przejrzystej soczewki oka – elementu układu optycznego, położonego między tęczówką a ciałem szklistym, który zmienia kształt w zależności od tego, czy człowiek patrzy na obiekty znajdujące się blisko czy daleko. U osoby dotkniętej tym schorzeniem następuje znaczne obniżenie jakości widzenia.

Jak widzi osoba z zaćmą?

Osoba z zaćmą doświadcza znacznego obniżenia jakości wzroku, niemożliwego do skorygowania przy pomocy okularów korekcyjnych i szkieł kontaktowych. W przebiegu tej choroby pojawiają się takie problemy, jak:

pogorszenie kontrastu,
trudności w rozpoznawaniu barw,
dwojenie jednooczne,
krótkowzroczność soczewkowa,
olśnienie,
gorsze widzenie przy jasnym oświetleniu,
zwiększona wrażliwość na światło.

Przez pierwsze lata zaćma może przebiegać prawie bezobjawowo. Nieleczona może jednak prowadzić do całkowitej utraty wzroku, dlatego tak ważne jest odbywanie regularnych wizyt kontrolnych u lekarza okulisty, które pozwolą na wykrycie pierwszych oznak choroby.

Na czym polega operacja zaćmy?

Operacja zaćmy to prosty i bezpieczny zabieg, który wykonywany jest w warunkach ambulatoryjnych w ciągu jednego dnia. Przeprowadza się go w znieczuleniu miejscowym, podawanym do oka w formie kropli. Dzięki temu pacjent nie odczuwa dolegliwości bólowych, a jego dyskomfort w trakcie zabiegu jest niewielki. Operacja zaćmy pozwala osiągnąć jakość widzenia przewyższającą tę sprzed choroby. Zabieg można podzielić na trzy etapy.

Etap 1: Przygotowanie do operacji

W pierwszej kolejności pacjentowi aplikowane jest znieczulenie. Później następuje dokładne odkażenie i zabezpieczenie obszaru wokół oka. W celu utrzymania oka w otwartej pozycji stosowane są specjalne rozwórki zapobiegające mimowolnemu mruganiu.

Etap 2: Usunięcie zaćmy

Zabieg usunięcia zaćmy rozpoczyna się od wykonania małego, około dwumilimetrowego nacięcia na powierzchni gałki ocznej pacjenta. Służy ono do wprowadzenia specjalnej ultradźwiękowej sondy, która rozbija naturalną, zmętniałą soczewkę oka na kawałki i odsysa ją na zewnątrz. Proces ten jest określany mianem fakoemulsyfikacji. Dzięki niemu możliwe jest usunięcie katarakty bez naruszenia tylnej torebki soczewki.

Etap 3: Wszczepienie nowej soczewki

Ostatni etap zabiegu operacyjnego usunięcia zaćmy polega na zastąpieniu usuniętej zmętniałej soczewki oka sztuczną soczewką wewnątrzgałkową o odpowiednio dobranych parametrach optycznych. Została ona wykonana z materiału umożliwiającego jej zwinięcie i łatwe wprowadzenie przez wcześniej wykonane na powierzchni gałki ocznej nacięcie. Wszczepiona soczewka wewnątrzgałkowa rozwija się wewnątrz torebki i zostaje przytrzymana na miejscu przez stabilizujący ją element budowy gałki ocznej, dzięki czemu nie występuje ryzyko jej niekontrolowanego przesuwania.

Zaraz po zabiegu pacjentowi zostaje założony na zoperowane oko specjalny opatrunek. Jego zdjęcie następuje zazwyczaj na pierwszej wizycie kontrolnej. Na skutek wymiany soczewki wiązki światła wpadające do oka nie napotykają żadnych przeszkód, a pacjent odzyskuje utraconą na skutek zaćmy ostrość widzenia.

Zalecenia po operacji zaćmy

Po operacji zaćmy pacjent zostaje poddany kilkugodzinnej obserwacji. W jej trakcie lekarz monitoruje wartości ciśnienia wewnątrzgałkowego i upewnia się, że nie doszło do żadnych powikłań. Jeżeli wszystko jest w porządku, pacjent może wrócić do domu. Nie może on jednak prowadzić samochodu, zalecane jest więc, by został odprowadzony do domu przez bliską osobę lub, w najgorszym razie, zamówił taksówkę. Po operacji usunięcia katarakty pacjent jest zobowiązany do stosowania przepisanych przez lekarza kropli i przestrzegania wydanych przez niego zaleceń. Musi przede wszystkim:

przestawić się na spokojny tryb życia,
zaniechać wysiłku fizycznego,
unikać schylania się,
unikać podnoszenia ciężarów,
powstrzymać się od przecierania i pocierania oczu.

W sytuacji, gdy obowiązki zawodowe wymagają od pacjenta wykonywanie jakiejkolwiek z tych czynności, konieczne jest przebywanie na zwolnieniu tak długo, jak wymaga tego skuteczna regeneracja. Przez pierwsze dni po zabiegu pacjent powinien spać na boku przeciwnym do operowanego oka i, w celu zachowania maksymalnego bezpieczeństwa oraz uniknięcia podrażnień, stosować specjalną osłonkę przy myciu twarzy i włosów. Na okres czterech tygodni od operacji zalecane jest powstrzymanie się od nakładania makijażu w okolicach oczu i unikanie ekspozycji twarzy na słońce. Poddane zabiegowi oko powinno być chronione przed wpływem promieniowania UV przy pomocy okularów wyposażonych w soczewki z wysokim filtrem. Ich zakładanie jest konieczne nie tylko w słoneczne, lecz także pochmurne dni, przy każdym wyjściu na zewnątrz. Po zabiegu operacyjnego usunięcia zaćmy niezwykle istotne jest także zapobieganie kontaktowi oka z zanieczyszczeniami w postaci kurzu i pyłu, dlatego zaleca się unikanie zatłoczonych i zadymionych miejsc.

Ile trwa rekonwalescencja po operacji zaćmy?

Czas rekonwalescencji po operacji zaćmy różni się w zależności od indywidualnych predyspozycji pacjenta, a także rodzaju i rozmiaru katarakty. Z reguły powrót do normalnego funkcjonowania następuje po upływie kilku tygodni od zabiegu, większość codziennych zajęć można jednak wykonywać już po kilku dniach. W okresie rekonwalescencji pacjent powinien pamiętać o regularnych wizytach w gabinecie lekarskim. Pierwsze badanie kontrolne należy przeprowadzić po upływie 24 godzin, a drugie po 14–28 dniach od zabiegu. Dzięki nim lekarz okulista jest w stanie monitorować stan oka, zweryfikować jakość widzenia i ocenić efekty pooperacyjne. Przy wizycie kontrolnej po zabiegu usunięcia zaćmy możliwe jest także przeprowadzenie kwalifikacji na drugie oko.

Najważniejsze zalecenia po operacji zaćmy

Widzenie po operacji zaćmy

Bezpośrednio po operacji zaćmy pacjent doświadcza najczęściej niewyraźnego, zamglonego widzenia. Może również wystąpić łzawienie, dwojenie, uczucie ziarnistości i chropowatości, a także zaczerwienienie i przekrwienie oczu. Objawy te nie powinny stanowić powodów do niepokoju, są bowiem związane z reakcją na zabieg i adaptacją oka do nowej soczewki. Ustępują one samoistnie, gdy oko zacznie proces regeneracji, a więc w ciągu pierwszych dni po operacji. Warto przy tym pamiętać, iż u niektórych pacjentów całkowite zniknięcie symptomów pozabiegowych może potrwać kilka tygodni.

Zmiany w widzeniu, jakie powinny stanowić powód do niepokoju

Jeśli po operacji zaćmy pacjent doświadcza silnego zaczerwienienia i nasilającego się bólu gałki ocznej, występujących pomimo przestrzegania zaleceń lekarza i przyjmowania przepisanych przez niego leków, czy też nagłego pogorszenia jakości widzenia i pojawienia się poświaty, powinien natychmiast udać się na wizytę do specjalisty.

Dlaczego zmiany w widzeniu należy niezwłocznie skonsultować z lekarzem okulistą?

Zmiany w widzeniu po operacji zaćmy należy niezwłocznie skonsultować lekarzem okulistą, mogą one bowiem wskazywać na komplikacje po zabiegu, takie jak:

przemieszczenie się sztucznej soczewki,
wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego,
wylew w oku,
jaskra,
zaćma wtórna,
astygmatyzm,
rozwarstwienie siatkówki.

Występują one niezwykle rzadko, dotyczą bowiem tylko niewielkiego odsetka wszystkich pacjentów, u których usunięto kataraktę. Dla bezpieczeństwa warto jednak każdą anomalię konsultować ze specjalistą, pozwala to bowiem szybko reagować na zmiany patologiczne i zapobiegać poważniejszym chorobom narządu wzroku.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze szkieł do okularów korekcyjnych?

Spis treści

Rozwój technologii optycznych sprawił, że osoby noszące okulary mogą wybierać spośród różnorodnych soczewek. Czym różnią się poszczególne rodzaje szkieł korekcyjnych?

Rodzaje szkieł do okularów korekcyjnych

Istnieje wiele rodzajów szkieł do okularów korekcyjnych. Podziału można dokonać według różnych kryteriów.

Podział soczewek okularowych ze względu na geometrię

Ze względu na geometrię wyróżnia się:

soczewki rozpraszające, czyli tak zwane minusy, służące do korekty krótkowzroczności, które sprawiają, że światło jest ogniskowane na siatkówce, a nie przed nią,
soczewki skupiające, czyli tak zwane plusy, służące do korekty nadwzroczności, które pozwalają na ogniskowanie promieni w plamce żółtej, a nie za nią, dzięki czemu uzyskany obraz jest wyraźny, zarówno gdy obiekt znajduje się daleko, jak i blisko.

Podział soczewek okularowych ze względu na konstrukcję

Ze względu na konstrukcję wyróżnia się soczewki sferyczne i asferyczne. Oba rodzaje stosowane są w korekcji tych samych wad refrakcji oka – krótkowzroczności i nadwzroczności. Różnice między nimi sprowadzają się przede wszystkim do ich budowy.

Soczewki sferyczne

Soczewki sferyczne to najbardziej podstawowy rodzaj soczewek do okularów korekcyjnych. Ich kształt przypomina wycinek kuli. Dzięki swojej budowie soczewki sferyczne korygują nieprawidłowy sposób załamywania się promieni świetlnych skupianych przed lub za siatkówką, zamiast na niej.

Soczewki asferyczne

Soczewki asferyczne powstały w oparciu o elipsoidę – kształt najbardziej zbliżony do kształtu ludzkiej gałki ocznej. Są cieńsze od soczewek sferycznych i ograniczają występowanie zniekształceń obrazu przy krawędziach. Ich dużą zaletą jest fakt, iż nie powodują wizualnego powiększenia lub pomniejszenia oka.

Podział soczewek okularowych ze względu na budowę

Ze względu na budowę można wyróżnić:

soczewki jednoogniskowe, przeznaczone do korekcji jednej wady wzroku – w wypadku soczewek jednoogniskowych ujemnych jest to krótkowzroczność, a przy soczewkach jednoogniskowych dodatnich nadwzroczność,
soczewki dwuogniskowe, umożliwiające zastosowanie w jednej parze okularów zarówno korekty do bliży, umiejscowionej w dolnej części soczewki, jak i do dali, usytuowanej w części górnej; obie części są od siebie widocznie oddzielone,
soczewki progresywne, umożliwiające jednoczesną korekcję do bliży i do dali, a także na odległości pośrednie; posiadają tak zwaną płynną ogniskową, umożliwiającą wyraźne widzenie zarówno na dużą, jak i małą odległość.

Podział soczewek okularowych ze względu na materiał wykonania

Ze względu na materiał wykonania można wyróżnić:

soczewki mineralne, czyli tradycyjne soczewki wykonane ze szkła, które są twarde i odporne na zarysowania, lecz równocześnie ciężkie i podatne na pęknięcia, co stwarza ryzyko uszkodzenia powiek i gałki ocznej,
soczewki organiczne, wykonane z nowoczesnych tworzyw sztucznych, które są lekkie i odporne na pęknięcia, lecz dość podatne na zarysowania, przez co należy je czyścić specjalnie dobranymi, miękkimi materiałami,
soczewki z poliwęglanu, niezwykle cienkie i cechujące się dużą wytrzymałością mechaniczną, co sprawia, że są niezwykle odporne na uszkodzenia i doskonale nadają się dla osób uprawiających sport.

Dodatkowo wśród soczewek okularowych można również wskazać soczewki fotochromowe i polaryzacyjne.

Soczewki fotochromowe

Soczewki fotochromowe zmieniają swoją barwę pod wpływem oddziaływania promieni słonecznych. W praktyce oznacza to, że przyciemniają się, gdy nosząca okulary osoba przebywa na zewnątrz, w warunkach dużego oświetlenia, a wewnątrz pomieszczeń stają się na powrót przezroczyste. Z reguły są stosowane przez osoby z nadwrażliwością na słońce, które chcą oszczędzić sobie wysiłku związanego ze zmianą zwykłych okularów korekcyjnych na przeciwsłoneczne przy każdym wyjściu. Doskonale sprawdzają się również dla osób aktywnych i uprawiających sport, są bowiem w stanie zapewnić wyraźny obraz w każdych warunkach, bez względu na stopień naświetlenia.

Soczewki polaryzacyjne

Soczewki polaryzacyjne występują zarówno w wersji korekcyjnej, jak i zwykłej. Montuje się je w okularach przeciwsłonecznych. Soczewki tego typu eliminują refleksy i zapobiegają oświetleniu, przez co doskonale sprawdzają się podczas jazdy samochodem oraz w trakcie uprawiania sportów wodnych.

Powłoki do szkieł do okularów korekcyjnych

Szkła do okularów korekcyjnych mogą być wyposażone w różnego rodzaju powłoki. Ich celem jest przede wszystkim poprawa komfortu widzenia, mogą jednak także ułatwiać utrzymanie soczewek w czystości. Obecnie na rynku dostępne są powłoki: antyrefleksyjna, Blue Control, antystatyczna, oleofobowa, hydrofobowa i utwardzająca.

Powłoka antyrefleksyjna

Powłoka antyrefleksyjna stanowi najczęściej wybieraną powłokę do szkieł okularów korekcyjnych. Skutecznie eliminuje odblaski i zwiększa kontrast, sprawiając, że obraz staje się bardziej wyraźny. Okulary z soczewkami pokrytymi powłoką antyrefleksyjną poprawiają komfort widzenia i wpływają na bezpieczeństwo jazdy samochodem, szczególnie po zapadnięciu zmroku.

Powłoka Blue Control

Powłoka Blue Control zabezpiecza wzrok przed negatywnym wpływem niebieskiego światła emitowanego przez ekrany urządzeń elektrycznych – komputerów, tabletów, smartfonów i telewizorów. Zapobiega nadmiernemu wysiłkowi wzrokowemu, pieczeniu i zaczerwienieniu oczu oraz ogólnemu dyskomfortowi. Jest również skuteczna w zapobieganiu zwyrodnieniu plamki żółtej, które może prowadzić do trwałej ślepoty. Powłoka Blue Control pozwala ponadto przeciwdziałać wywołanym nadmierną ekspozycją na niebieskie światło zaburzeniom cyklu dobowego i pomaga zachować właściwą higienę snu.

Szkła kontaktowe do niebieskiego światła

Powłoka antystatyczna

Powłoka antystatyczna zapobiega osadzaniu się na szkłach okularów korekcyjnych kurzu i różnego rodzaju pyłów. Jest polecana przede wszystkim osobom spędzającym dużo czasu w miejscach charakteryzujących się wysokim stopniem zapylenia.

Powłoka oleofobowa

Powłoka oleofobowa przeciwdziała osadzaniu się na szkłach okularowych różnego rodzaju zabrudzeń, a także ułatwia usuwanie zanieczyszczeń, redukując ryzyko zarysowania powierzchni soczewki.

Powłoka hydrofobowa

Powłoka hydrofobowa, zwana również powłoką CC (ang. Clean Coat), wygładza powierzchnię szkieł okularowych i sprawia, że woda szybko odparowuje z ich powierzchni. Dzięki temu można uniknąć zjawiska potocznie określanego poceniem się okularów, a więc zamglenia ich soczewek po wejściu do ciepłego pomieszczenia.

Powłoka utwardzająca

Powłoka utwardzająca zapewnienia soczewkom okularów korekcyjnych większą wytrzymałość na uszkodzenia i zarysowania.

Indeksy szkieł okularów korekcyjnych

Indeks szkieł okularów korekcyjnych oznacza prędkość, z jaką fala świetlna przekracza granicę soczewki. Im wyższy indeks soczewki, tym szybciej światło jest przez nią przepuszczane i załamywane. Dzięki temu soczewka może być wykonana z mniejszej ilości materiału, być cieńsza i w efekcie również lżejsza. Z punktu widzenia osoby noszącej okulary indeks sprowadza się więc przede wszystkim do grubości szkieł. Większość klasycznych soczewek okularowych posiada indeks 1,5. Współcześnie, przy wykorzystaniu odpowiednich komponentów, możliwe jest uzyskanie indeksu na poziomie 1,9, co stanowi doskonałą wiadomość dla osób, które ze względu na zaawansowaną wadę refrakcji potrzebują soczewek o dużej mocy optycznej.

Przy wyborze szkieł do okularów korekcyjnych należy przede wszystkim kierować się własnymi potrzebami, które są zależne od stylu życia, rodzaju wykonywanej pracy i sposobu spędzania wolnego czasu. Przed podjęciem decyzji warto skontaktować się z optykiem, optometrystą lub lekarzem okulistą.

Fakty i mity dotyczące plastyki powiek

Spis treści

Plastyka powiek, znana jako blefaroplastyka, jest zabiegiem z zakresu medycyny estetycznej. Wykonuje się ją w sytuacji, gdy wiotka, pomarszczona skóra powiek negatywnie wpływa na wygląd, a także z powodu różnorodnych wskazań medycznych. Dzięki blefaroplastyce można skutecznie odmłodzić twarz, usunąć przyczynę ograniczenia pola widzenia i przywrócić blask spojrzeniu.

Czym jest blefaroplastyka?

Blefaroplastyka jest zabiegiem polegającym na usunięciu nadmiaru skóry powieki. W określonych sytuacjach może także obejmować częściowe wycięcie mięśni i przepuklin tłuszczowych oraz umieszczenie we właściwym położeniu wypadającego gruczołu łzowego. Blefaroplastykę wykonuje się przy:

opadającej powiece, czyli ptozie,
nadmiarze skóry powiek górnych, powodującym luźne opadanie fałdu skórnego,
uszkodzeniu lub wadach nerwów i mięśni otaczających oko,
wiotkości tkanek wokół oczu,
podwinięciu lub odwinięciu powieki,
zwężeniu szpary powiekowej,
asymetrii oczu,
występowaniu przepuklin tłuszczowych,
ograniczeniu pola widzenia na skutek zwiotczenia skóry i mięśni wokół oczu.

Zabieg ten może być przeprowadzony zarówno w obrębie powiek górnych, jak i dolnych.

Blefaroplastyka powiek górnych

Blefaroplastyka powiek górnych wykonywana jest w celu usunięcia nadmiaru skóry, a często także częściowego usunięcia mięśni i przepuklin tłuszczowych oraz umieszczenia wypadającego gruczołu łzowego we właściwym położeniu. Zabieg może być przeprowadzony z wykorzystaniem jednej z dwóch technik:

techniki płata skórnego, polegającej na wycięciu tylko skóry lub
techniki płata skórno-mięśniowego, stosowanej przy współwystępowaniu degeneracji włókien mięśniowych i zwiotczenia przegrody.

Blefaroplastyka powiek dolnych

Blefaroplastyka powiek dolnych to zabieg polegający na wycięciu nadmiaru skóry, a w określonych sytuacjach również mięśni oraz tkanki tłuszczowej w zakresie, który nie stwarza ryzyka odwinięcia brzegu powieki od gałki ocznej. Może być wykonany z dostępu przezskórnego lub przezspojówkowego. Blefaroplastyka powiek dolnych przeprowadzana jest z wykorzystaniem:

techniki skin pinch, czyli techniki szczypania, która polega na zebraniu nadmiaru skóry na powiece przy pomocy szczypiec i wycięciu go prostymi nożyczkami, a następnie zszyciu brzegów rany poprzez założenie szwu ciągłego,
techniki z płatem skórnym, sprowadzającej się do wykonania przebiegającego od zewnętrznego kąta oka cięcia skórnego o długości około 10–15 milimetrów, a następnie zmobilizowaniu przedtraczkowej skóry nożyczkami i kontynuowaniu cięcia 2 milimetry poniżej rzęs.

Efekty blefaroplastyki

Blefaroplastyka, jeżeli została właściwie wykonana, jest zabiegiem dającym trwałe, utrzymujące się przez długi czas efekty. Warto jednak zaznaczyć, że w wypadku niektórych pacjentów może wystąpić konieczność powtórzenia plastyki powiek po upływie kilkunastu, a czasem nawet kilku lat. Na trwałość efektów blefaroplastyki bezpośredni wpływ ma to, czy pacjent przestrzegał wytycznych i stosował się do zaleceń lekarza prowadzącego zarówno przed, jak i po zabiegu.

Mity dotyczące plastyki powiek

Wokół plastyki powiek narosło wiele mitów. Powodują one lęk wśród pacjentów i sprawiają, że osoby, którym zabieg ten mógłby pomóc odzyskać pełną sprawność widzenia i poprawić samoocenę, są wobec niego negatywnie nastawione.

Mit 1: Plastyka powiek powoduje silne dolegliwości bólowe

Plastyka powiek jest zabiegiem chirurgicznym, który polega na wycięciu tkanek pacjenta. Przeprowadzany jest jednak w znieczuleniu – miejscowym lub, w określonych przypadkach, ogólnym – przez co poddawana mu osoba nie odczuwa dolegliwości bólowych ani innego rodzaju dyskomfortu.

Mit 2: Blefaroplastyka daje nienaturalne efekty

Blefaroplastyka umożliwia wykonanie korekty skóry oraz mięśni powiek i pozwala znacząco poprawić wygląd twarzy. Efekty zabiegu, choć niewątpliwie widoczne na pierwszy rzut oka, są niezwykle naturalne, a przy tym zgodne z indywidualnymi potrzebami i oczekiwaniami pacjenta.

Mit 3: Blefaroplastyka powoduje suchość oczu

Przed zabiegiem blefaroplastyki lekarz specjalista szacuje nadmiar skóry do usunięcia i oznacza linie cięcia w fałdzie powiekowej w takim miejscu, by po zabiegu pacjent nie miał problemów z zamknięciem oczu i nie doświadczał ich suchości.

Mit 4: Blefaroplastyka pozostawia nieestetyczne blizny

Blizny po zabiegu plastyki powiek znajdują się w naturalnym załamaniu skóry bądź tuż pod linią rzęs, co sprawia, że są praktycznie niewidoczne przy otwartych oczach.

Jakie fakty warto poznać przed wykonaniem zabiegu plastyki powiek?

Każda osoba rozważająca poddanie się plastyce powiek powinna wcześniej poznać związane z zabiegiem fakty.

Fakt 1: Istnieją przeciwwskazania do wykonania zabiegu plastyki powiek

Plastyka powiek jest zabiegiem chirurgicznym, co oznacza, że, jak to ma miejsce w wypadku innych interwencji tego typu, występują przeciwwskazania do jej wykonania. Zaliczają się do nich:

nadczynność tarczycy,
nadciśnienie tętnicze,
choroby serca,
cukrzyca,
choroba Gravesa-Bassedova,
choroby oczu, takie jak zespół suchego oka, jaskra oraz odwarstwienie siatkówki.

Dodatkowo należy pamiętać, że plastyka powiek nie może być wykonywana w czasie miesiączki oraz w trakcie kuracji antybiotykowej.

Fakt 2: Do zabiegu blefaroplastyki należy się odpowiednio przygotować

Przed poddaniem się blefaroplastyce pacjent powinien wykonać takie badania, jak:

morfologia krwi,
oznaczenie grupy krwi,
oznaczenie czasu krzepnięcia,
badanie poziomu glukozy,
badanie poziomu elektrolitów.

Przez dwa tygodnie przed zabiegiem konieczne jest powstrzymanie się przed spożywaniem alkoholu, witaminy E oraz leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych, takich jak paracetamol, ibuprofen i aspiryna, gdyż prowadzą one do zwiększenia ryzyka krwawienia podczas operacji. Na miesiąc przed planowanym terminem plastyki powiek pacjent powinien również zaprzestać palenia papierosów w celu zredukowania prawdopodobieństwa wystąpienia infekcji i zaburzeń gojenia.

Fakt 3: Po zabiegu blefaroplastyki mogą wystąpić skutki uboczne

Pacjenci poddający się blefaroplastyce powiek powinni mieć świadomość ewentualnych skutków ubocznych zabiegu. W następstwie jej wykonania mogą wystąpić:

obrzęki i siniaki,
niewielkie zaburzenia widzenia,
asymetryczność powiek,
nadmierna korekcja,
różnorodne powikłania w obrębie rany – bliznowacenie, rozejście się szwów,
niedomykalność szpary ocznej wraz z towarzyszącą jej suchością oka.

Fakt 4: Po zabiegu blefaroplastyki należy dostosować się do zaleceń lekarza

Po zabiegu blefaroplastyki powiek konieczne jest bezwzględne stosowanie się do zaleceń lekarza. Przez pierwszy tydzień po operacji należy unikać spania na wznak i nadwyrężania wzroku. Przez okres od wykonania zabiegu do dziesięciu dni po zdjęciu szwów trzeba powstrzymać się od nakładania makijażu. Przez miesiąc od zabiegu plastyki powiek konieczne jest unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego. Dodatkowo należy ograniczyć ekspozycję twarzy na słońce przez rok od wykonania blefaroplastyki. Po zdjęciu szwów trzeba regularnie przemywać powieki i stosować krople do oczu przepisane przez lekarza specjalistę. Ewentualne dolegliwości po zabiegu blefaroplastyki można łagodzić przy pomocy okładów z lodu.

Refrakcyjna wymiana soczewek: kiedy warto się na nią zdecydować?

Spis treści

Refrakcyjna wymiana soczewek to zabieg dający szansę na uniezależnienie się od okularów korekcyjnych i soczewek kontaktowych. Dzięki rozwojowi okulistyki jest on bezpieczny i nie powoduje dolegliwości bólowych. Na czym polega refrakcyjna wymiana soczewek? Jak przebiega ten zabieg i kiedy zaleca się jego wykonanie? Jak wygląda kwalifikacja do refrakcyjnej wymiany soczewek?

Na czym polega refrakcyjna wymiana soczewki?

Refrakcyjna wymiana soczewki (ang. Refractive Lens Exchange lub Clear Lens Extraction) to zabieg polegający na usunięciu naturalnej soczewki oka pacjenta i zastąpieniu jej sztuczną soczewką wewnątrzgałkową, wykonaną z silikonu lub akrylu hydrofobowego. Stanowi on odmianę zabiegu usunięcia zaćmy, różni się jednak tym, że wymieniana soczewka jest przezroczysta, a nie zmętniała, jak to ma miejsce w wypadku zmian wywołanych kataraktą. Dzięki zabiegowi refrakcyjnej wymiany soczewki można rozwiązać problemy negatywnie oddziałujące na jakość widzenia i skutecznie skorygować różnorodne wady wzroku, takie jak miopia (krótkowzroczność), hyperopia (nadwzroczność), presbiopia (starczowzroczność) oraz niezborność rogówkowa, powszechnie znana jako astygmatyzm.

Przebieg zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewki

Zabieg refrakcyjnej wymiany soczewki przebiega w dwóch etapach. Pierwszym jest usunięcie naturalnej soczewki oka pacjenta. Drugi etap to z kolei wszczepienie sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej.

Usunięcie naturalnej soczewki oka

W celu usunięcia naturalnej soczewki na powierzchni oka wykonywane jest małe, około dwumilimetrowe nacięcie, przez które następnie wprowadzana jest ultradźwiękowa sonda. Jej zadaniem jest rozbicie soczewki i wyssanie jej na zewnątrz. Proces ten nazywany jest fakoemulsyfikacją. Do jego przeprowadzenia wykorzystuje się mikroskop operacyjny, który pozwala na nawet siedmiokrotne powiększenie obrazu pola zabiegu. Do rozbicia soczewki dochodzi bez naruszenia jej tylnej torebki. Zdarza się, że sonda ultradźwiękowa zastępowana jest wiązką lasera.

Wszczepienie sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej

W miejsce usuniętej w procesie fakoemulsyfikacji naturalnej soczewki wszczepiana jest sztuczna soczewka wewnątrzgałkowa o odpowiednio dobranych parametrach optycznych. Została ona wykonana z materiału umożliwiającego jej zwinięcie i wprowadzenie przez wcześniej wykonane na powierzchni oka niewielkie nacięcie. Sztuczna soczewka wprowadzana jest w stabilizujący ją element budowy oka, co zapobiega niebezpieczeństwu przesuwania się jej po operacji. Rozprostowanie następuje już wewnątrz torebki.

Zabieg refrakcyjnej wymiany soczewki przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym. Jest bezpieczny, nie obciąża organizmu pacjenta i trwa zaledwie kilkanaście minut. W większości wypadków zabiegi tego typu odbywają się w ramach chirurgii jednego dnia. Oznacza to, że pacjent może wrócić do domu krótko po jego przeprowadzeniu. Poprawa widzenia następuje po rozwinięciu się sztucznej soczewki w torebce. Należy jednak pamiętać, że jakość obrazu będzie się polepszać stopniowo. Jest to spowodowane faktem, iż mózg musi przyzwyczaić się do nowych, lepszych warunków widzenia – tak samo jak w wypadku zmiany mocy okularów korekcyjnych lub soczewek kontaktowych. Ostateczny efekt powinien być widoczny po upływie kilku tygodni.

Kiedy wykonuje się zabieg refrakcyjnej wymiany soczewek?

Zabieg refrakcyjnej wymiany soczewek wykonuje się w celu usunięcia takich dolegliwości narządu wzroku, jak:

miopia, czyli krótkowzroczność, uniemożliwiająca wyraźne widzenie obiektów znajdujących się w oddali,
hyperopia, czyli dalekowzroczność, uniemożliwiająca wyraźne widzenie obiektów znajdujących się blisko,
presbiopia, czyli starczowzroczność, związana z utrudnionym widzeniem z bliska,
niezborność rogówkowa, czyli astygmatyzm, polegająca na zniekształceniu widzenia na skutek niesymetryczności rogówki oka.

U kogo można wykonać zabieg refrakcyjnej wymiany soczewek?

Zabieg refrakcyjnej wymiany soczewek polecany jest osobom:

po 40. roku życia,
zmagającym się z silnymi wadami wzroku,
chcącym uniknąć konieczności noszenia okularów korekcyjnych i soczewek kontaktowych,
które nie kwalifikują się do laserowej korekcji wzroku ze względu na wiek, budowę anatomiczną rogówki, zespół suchego oka, stopień zaawansowania lub niestabilność wady wzroku.

Kwalifikacja do zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewek

Kwalifikacja do zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewek przebiega na podstawie szczegółowego wywiadu z pacjentem oraz wyników takich badań, jak:

autorefraktometria, znana jako komputerowe badanie wzroku,
keratometria, czyli pomiar krzywizny rogówki,
pachymetria, czyli pomiar grubości rogówki,
topografia rogówki.

W ramach badań przedoperacyjnych wykonywane są ponadto:

tonometria, czyli pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego,
badanie optometryczne,
badanie ostrości wzroku bez korekcji,
badanie ostrości wzroku w korekcji,
test dominacji oka,
subiektywne badanie refrakcji,
pupilometria dynamiczna, pozwalająca ocenić rozmiaru i centrację źrenicy,
test przerwania filmu łzowego,
biometria oka, pozwalająca określić długość osiową gałki ocznej, głębokość komory przedniej oraz grubość soczewki i rogówki,
badanie OCT, czyli optyczna koherentna tomografia komputerowa oka,
biomikroskopia przedniego i tylnego odcinka oka,
zdjęcie dna oka.

Określane są ponadto parametry widzenia obuocznego. W wypadku osób z presbiopią konieczne jest również wyznaczenie addycji i przeprowadzenie testu tolerancji monowizji, a u pacjentów z astygmatyzmem ustalenie mocy i osi cylindra.

Przeciwwskazania do zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewek

Zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewek nie należy przeprowadzać u pacjentów, u których zdiagnozowano:

zmiany cukrzycowe,
jaskrę,
choroby siatkówki.

Soczewki stosowane przy refrakcyjnej wymianie soczewek

Zadaniem sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej, wszczepianej podczas zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewek, jest trwałe zastąpienie naturalnej soczewki oka. Powinna ona być dobrana tak, by odpowiadać indywidualnym potrzebom pacjenta, oferować mu możliwie najlepszą jakość widzenia i zapewniać maksymalny komfort podczas wykonywania codziennych czynności. Przy zabiegu stosowane są odpowiednie typy soczewek:

soczewki jednoogniskowe sferyczne, które zapewniają dobre widzenie na jedną odległość – blisko lub daleko,
soczewki jednoogniskowe asferyczne, zapewniające dobre widzenie na jedną odległość, a także niwelujące nadmierne załamywanie promieni światła i w efekcie poprawiające kontrast widzenia, szczególnie po zmierzchu,
soczewki jednoogniskowe asferyczne z filtrem światła niebieskiego, które poza cechami zwykłych asferycznych soczewek jednoogniskowych chronią oko przed niekorzystnym działaniem światła niebieskiego, wydzielanego między innymi przez ekrany urządzeń elektronicznych,
soczewki dwuogniskowe asferyczne, zapewniające dobre widzenie na dwie odległości, do bliży i do dali, a także niwelujące nadmierne załamywanie promieni światła i w efekcie poprawiające kontrast widzenia, szczególnie po zmierzchu,
soczewki multifokalne asferyczne, czyli wieloogniskowe, przywracające naturalną ostrość widzenia na każdą odległość – z bliska, daleka i na odległości pośrednie.

Dostępne są także soczewki asferyczne toryczne, zarówno jednoogniskowe, dwuogniskowe, jak i multifokalne, przeznaczone do korekcji astygmatyzmu.

Czy efekt zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewek jest trwały?

Sztuczna soczewka wewnątrzgałkowa, w przeciwieństwie do soczewki naturalnej, nie starzeje się wraz z wiekiem pacjenta. Efekt zabiegu refrakcji wymiany soczewek jest więc trwały i pacjent może pożegnać się z okularami korekcyjnymi lub soczewkami kontaktowymi. Osoby, które zdecydowały się na wszczepienie sztucznych soczewek wewnątrzgałkowych, mają również zapewnioną ochronę przed zaćmą.

W celu uzyskania optymalnego efektu zabiegu refrakcyjnej wymiany soczewek zalecane jest przeprowadzenie operacji obu oczu.

Jak poprawić wzrok? Porady naszych ekspertów

Spis treści

Wzrok to jeden z najważniejszych zmysłów w życiu człowieka. Umożliwia pobieranie z otoczenia informacji, które są następnie wykorzystywane przez mózg w procesie uczenia się. Dzięki wzrokowi możemy czytać, oglądać filmy i seriale, obcować z dziełami sztuki i zachwycać się pięknem otaczającego nas świata. Aby nie utracić tej zdolności, każdy człowiek powinien zadbać o swój narząd wzroku i podjąć stosowne działania zapobiegające jego pogorszeniu.

W jaki sposób zadbać o narząd wzroku?

Dbanie o narząd wzroku wymaga przede wszystkim:

wyrobienia dobrych nawyków żywieniowych i dostarczania organizmowi niezbędnych składników odżywczych,
przestrzegania zasad higieny korzystania z urządzeń elektronicznych,
poddawania się regularnym badaniom okulistycznym,
wykonywania ćwiczeń oczu,
nawilżania oczu,
regularnej aktywności fizycznej.

Dobre nawyki żywieniowe

W dbaniu o zmysł wzroku niezwykle ważne jest stosowanie właściwie zbilansowanej diety. Należy spożywać odpowiednią ilości wody, a także dostarczać organizmowi niezbędne witaminy i składniki mineralne, przede wszystkim:

witaminę A, czyli beta-karoten, który jest silnym przeciwutleniaczem zwalniającym powodujące uszkodzenie wzroku wolne rodniki i odgrywa istotną rolę w odbieraniu bodźców wzrokowych w siatkówce oka,
witaminę E, zwaną potocznie witaminą młodości, która jest silnym przeciwutleniaczem i korzystnie wpływa na narząd wzroku,
witaminę C, biorącą udział w syntezie kolagenu, czyli substancji odpowiedzialnej za trwałość naczyń krwionośnych w gałkach ocznych, a także zapobiegającą miniwylewom i krwotokom podspojówkowym, które mogą prowadzić do uszkodzenia wzroku,
selen, biorący udział w procesie przekształcania witaminy A w rodopsynę, czyli występujący w siatkówce światłoczuły barwnik, dzięki któremu możliwe jest widzenie po zmierzchu i przy słabym oświetleniu,
luteinę, chroniącą wzrok przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki i pełniącą istotną rolę w profilaktyce chorób oczu,
kwasy tłuszczowe omega-3, poprawiające ukrwienie nerwu wzrokowego, zmniejszające aż o 38% ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej i chroniące przed utratą wzroku.

Substancje te można dostarczyć do organizmu, spożywając takie produkty, jak:

ryby, przede wszystkim dorsz, makrela i łosoś,
mięso wołowe i cielęce,
orzechy włoskie i laskowe,
jaja i sery żółte,
pomarańcze, grejpfruty i mango,
czerwone i pomarańczowe warzywa, przede wszystkim pomidor, marchewka i papryka,
siemię lniane,
oleje roślinne, przede wszystkim olej rzepakowy i słonecznikowy.

W celu właściwego zadbania o narząd wzroku zaleca się unikanie alkoholu i zaprzestanie spożycia wyrobów tytoniowych.

Higiena korzystania z urządzeń elektronicznych

Podczas korzystania z urządzeń elektronicznych narząd wzroku narażony jest na szkodliwe oddziaływanie niebieskiego światła. Z tego powodu zalecane jest ograniczenie czasu spędzonego przed ekranami komputera, telewizora, tabletu i smartfona. W wypadku osób pracujących przy komputerze jest to jednak niewykonalne. Rozwiązaniem jest robienie częstych przerw podczas korzystania z urządzeń elektronicznych. Zaleca się przy tym stosowanie zasady 30 – 20 – 10, sprowadzającej się do tego, by po każdych 30 minutach wysiłku wzrokowego robić 20 sekund przerwy, w trakcie których należy patrzeć na obiekty znajdujące się w odległości co najmniej 10 metrów od osoby patrzącej. W ramach higieny korzystania z urządzeń elektronicznych zaleca się ponadto zmianę ustawień ekranu i korzystanie ze specjalnych soczewek z filtrem.

Zmiana ustawień ekranu

W celu zapewnienia ochrony wzroku przed negatywnym wpływem niebieskiego światła warto zmienić ustawienia ekranu komputera, tabletu i smartfona. Wskazane jest przejście na tryb nocny, tryb ochrony wzroku lub zastosowanie specjalnych filtrów antyrefleksyjnych. Dostępne są ponadto bezpłatne aplikacje dla urządzeń mobilnych, które automatycznie przyciemniają ekran telefonu i blokują nadmiar niebieskiego światła.

Korzystanie z soczewek z filtrem

W higienie korzystania z urządzeń elektronicznych niezwykle przydatne są specjalne soczewki z filtrem. Ograniczają one oddziaływanie niebieskiego światła na gałki oczne i chronią wzrok przed jego wpływem. Soczewki tego typu mają delikatnie żółte zabarwienie, które jest niemal niedostrzegalne zarówno dla użytkowników okularów, jak i postronnych osób. Ich stosowanie zapobiega nadmiernemu wysiłkowi wzrokowemu i poczuciu dyskomfortu. Zmniejsza ponadto ryzyko wystąpienia niebezpiecznych dla zdrowia, nieodwracalnych zmian wywołanych oddziaływaniem na oczy niebieskiego światła emitowanego przez monitory, takich jak zwyrodnienie plamki żółtej, które może prowadzić do trwałej ślepoty.

Regularne badania okulistyczne

Regularne badania okulistyczne pozwalają wykrywać nieprawidłowości w obrębie narządu wzroku. Dzięki nim możliwe jest zdiagnozowanie wielu chorób, krótkowzroczności, dalekowzroczności oraz innych problemów z widzeniem już we wczesnym stadium. Do gabinetu okulistycznego warto udać się przynajmniej raz na dwa lata i poddać takim badaniom, jak:

badanie ostrości widzenia do dali, które pozwala ocenić zdolność rozdzielczą siatkówki,
badanie ostrości widzenia do bliży, przeprowadzane w celu dokonania oceny widzenia z odległości zazwyczaj potrzebnej do czytania, ustalonej na około 30 centymetrów,
badanie astygmatyzmu, pozwalające na wykrycie i ustalenie wartości astygmatyzmu.

Zaleca się także okresowe wykonywanie tonometrii, czyli badania pozwalającego na zmierzenie ciśnienia w gałce ocznej.

Ćwiczenia oczu

W profilaktyce wzroku warto również sięgnąć po proste ćwiczenia pozwalające zniwelować zmęczenie oczu. Najprostszym z nich jest rozruch gałek ocznych, polegający na kierowaniu ich jak najdalej i przesuwaniu wzroku w różnych kierunkach bez poruszania głową. Można również zataczać oczami powolne kręgi lub rysować wzrokiem znak nieskończoności. Ćwiczenia tego typu prowadzą do usunięcia napięcia mięśni oczu i poszerzenia pola widzenia.

Nawilżanie oczu

Nawilżanie oczu stanowi istotny element profilaktyki wzroku. W tym celu wykorzystuje się specjalne krople, posiadające w swoim składzie takie substancje czynne, jak kwas hialuronowy, który wiąże szczątkowy film łzowy i tym samym zapewnia oczom długotrwałe nawilżenie. Krople do oczu powinny być stosowane zapobiegawczo przez wszystkie osoby przebywające w klimatyzowanych pomieszczeniach i spędzające wiele czasu przed ekranami urządzeń elektronicznych.

Regularna aktywność fizyczna

Regularna aktywność fizyczna polepsza ukrwienie siatkówki, naczyniówki oraz nerwu wzrokowego i stymuluje produkcję istotnej w procesie widzenia rodopsyny – barwnikowego związku chemicznego odpowiedzialnego za lepsze widzenie po zmroku.

Jak postąpić w obliczu pogarszającego się wzroku?

W obliczu pogarszającego się wzroku należy czym prędzej udać się na badanie okulistyczne. Powodem do wizyty powinny być takie objawy, jak:

pogorszenie jakości widzenia,
odczuwanie pieczenia lub suchości oka,
uczucie ciała obcego w oku,
ból gałki ocznej,
nadmierne łzawienie oczu.

Dzięki regularnym badaniom wzroku można wykryć wszystkie ewentualne zmiany chorobowe i szybko wdrożyć niezbędne leczenie.

Dlaczego nie należy zaniedbywać wzroku?

Oczy są niezwykle wrażliwym narządem, podatnym na działanie wielu różnorodnych czynników zewnętrznych. Dzięki właściwej higienie narządu wzroku i objęciu go odpowiednią opieką można uniknąć pogorszenia jakości wzroku oraz różnorodnych chorób, które mogą prowadzić do poważnych powikłań, także całkowitej utraty zdolności widzenia.

Opuchnięte oczy – co może być przyczyną?

Spis treści

Skóra wokół oczu jest niezwykle delikatna, wiotka i słabo ukrwiona. Dodatkowo jest niemal pozbawiona tkanki tłuszczowej. Z tego powodu jest szczególnie narażona na podrażnienia, a także obrzęki. Opuchnięte powieki to problem, z jakim zmaga się wiele osób. Czym jest on spowodowany i jak można sobie z nim radzić?

Co może powodować opuchliznę powiek?

Opuchlizna powiek może być spowodowana przez wiele różnorodnych czynników. Należą do nich między innymi reakcje alergiczne, stany zapalne i choroby oczu, zaburzenia w obrębie oczodołu, niektóre schorzenia ogólne, a także nieodpowiedni tryb życia i niewłaściwa dieta.

Reakcje alergiczne

Opuchlizna powiek może być spowodowana reakcją alergiczną miejscową lub ogólną. Jeżeli obrzęk jest blady, cielisty i towarzyszy mu dokuczliwy świąd, został on najprawdopodobniej wywołany przez miejscową reakcję alergiczną. Na reakcję alergiczną ogólną wskazują z kolei współwystępujące z opuchlizną i świądem pozaoczne objawy alergii, takie jak pokrzywka, wysięk z nosa i świst słyszalny podczas oddychania.

Stany zapalne i choroby oczu

Wielokrotnie opuchlizna powiek jest wywołana różnymi stanami zapalnymi i chorobami oczu. Należą do nich:

zapalenie brzegów powiek, które poza obrzękiem powoduje także świąd, pieczenie, zaczerwienienie i owrzodzenie brzegów powiek oraz łzawienie oczu,
gradówka, której towarzyszą miejscowe zaczerwienienie i dolegliwości bólowe,
infekcyjne zapalenie spojówek, powodujące jedno- lub obustronny obrzęk spojówek, zaczerwienienie i pojawienie się wydzieliny ropnej, a niekiedy także powiększenie przyusznych węzłów chłonnych,
półpasiec oczny, czyli półpasiec dotykający rogówkę oka, który prowadzi do obrzęku powiek, przekrwienia naczyń spojówkowych, nacieków i nadżerek rogówki oraz silnych dolegliwości bólowych,
jęczmień na oku, będący chorobą o podłożu bakteryjnym, do której objawów należą opuchlizna brzegów powiek, miejscowe zaczerwienienie, ból i pojawienie się ropnej wydzieliny.

Zaburzenia w obrębie oczodołu

Opuchlizna oczu stanowi jeden z objawów zaburzeń w obrębie oczodołu, takich jak:

zakrzepica zatoki jamistej, spowodowana zakrzepami w żyłach mózgu i zatokach opony twardej, która poza obrzękiem powiek wywołuje także wytrzeszcz oczu, porażenie ruchomości gałek ocznych, opadnięcie powieki i zmniejszoną ostrość wzroku,
zapalenie oczodołu, przy którym obok opuchlizny powiek pojawiają się także wytrzeszcz i zaczerwienienie oczu.

Schorzenia ogólne

Opuchnięte oczy są objawem różnorodnych schorzeń, między innymi:

przewlekłej choroby nerek,
niewydolności wątroby,
cukrzycy,
problemów z układem krążenia,
nadczynności oraz niedoczynności tarczycy.

Nieodpowiedni tryb życia

Opuchlizna powiek może być spowodowana nieodpowiednim trybem życia. Osoby doświadczające przewlekłego stresu, niewysypiające się, a także nadużywające alkoholu i wyrobów tytoniowych są znacznie bardziej narażone na występowanie obrzęków oczu.

Niewłaściwa dieta

Obrzękom powiek sprzyja nieprawidłowa dieta uboga w żelazo, za to bogata w produkty wysoko przetworzone, cukier oraz sól. Powoduje ona bowiem zatrzymywanie się wody w organizmie, co może skutkować opuchlizną oczu. Na powstawanie obrzęku powiek wpływ ma również niewystarczające nawodnienie organizmu.

Wpływ opuchniętych powiek na codzienne funkcjonowanie

Opuchnięte powieki mają niekorzystny wpływ na codzienne funkcjonowanie. Powodują dyskomfort i uczucie ciężkości w okolicy oczu. Mogą również ograniczać pole widzenia i prowadzić do nadwrażliwości na światło. Obrzęk powiek utrudnia także noszenie soczewek kontaktowych i nakładanie makijażu oczu. Ponadto, osoby zmagające się z opuchlizną powiek często czują się niekomfortowo w towarzystwie innych, dolegliwość ta wpływa bowiem negatywnie na ich samoocenę i obniża pewność siebie.

Sposoby na odmłodzenie okolic oczu i poradzenie sobie z ograniczonym widzeniem

W celu pozbycia się opuchlizny powiek, spowodowanej reakcjami alergicznymi, stanami zapalnymi i chorobami oczu, zaburzeniami w obrębie oczodołu i innymi schorzeniami, należy przede wszystkim wdrożyć stosowne leczenie głównego problemu zdrowotnego. Jeżeli jednak obrzęk jest wywołany nieodpowiednim trybem życia i niewłaściwą dietą, można go usunąć, stosując sprawdzone sposoby na odmłodzenie okolic oczu. Należą do nich dbanie o właściwą higienę snu i wystarczający poziom nawodnienia organizmu, wypracowanie odpowiednich nawyków żywieniowych, a także codzienna pielęgnacja skóry powiek oraz stosowanie zimnych okładów i kompresów na oczy.

Właściwa higiena snu

Właściwa higiena snu jest niezwykle istotna w zapobieganiu obrzękom powiek. Zaleca się spanie od 7 do 9 godzin na dobę i trzymanie głowy na lekkim podwyższeniu, co zapobiega gromadzeniu się limfy w okolicy oczu i powstawanie opuchlizny.

Wystarczający poziom nawodnienia organizmu

Dzięki właściwemu nawodnieniu organizmu można zmniejszyć obrzęk powiek, a także przywrócić skórze wokół oczu jędrność i blask. W celu osiągnięcia tego stanu należy wypijać minimum dwa litry płynów dziennie. Zaleca się spożywanie dużych ilości wody i ziołowych herbat, przy równoczesnym unikaniu słodzonych soków i napojów.

Odpowiednie nawyki żywieniowe

Aby zapobiegać powstawaniu obrzęków powiek, należy unikać spożywania produktów ciężkostrawnych, wysoko przetworzonych i zawierających dużą ilość soli oraz cukru. Warto ponadto jeść ostatni posiłek najpóźniej dwie godziny przed snem, unikając przejedzenia.

Codzienna pielęgnacja skóry powiek

Codzienna pielęgnacja skóry powiek pozwala odmłodzić okolice oczu, hamować procesy starzenia i poradzić sobie z ograniczonym widzeniem spowodowanym opuchlizną powiek. Powinna ona polegać na aplikowaniu na tę okolicę twarzy przeciwobrzękowych kremów lub żeli, w których składzie znajdują się takie składniki, jak aloes, ogórek, bławatek, miłorząb japoński, kofeina oraz kwas hialuronowy, znany ze swoich silnych właściwości nawilżających. W ramach codziennej pielęgnacji skóry powiek należy również dokładnie usuwać makijaż twarzy i oczu, delikatnie przykładając do skóry wacik nasączony specjalnym płynem do demakijażu. Dobrą praktyką jest ponadto wykonywanie opuszkami palców delikatnego masażu skóry pod oczami.

Okłady i kompresy

W usuwaniu opuchlizny i dbaniem o stan skóry powiek niezwykle pomocne są kompresy i maski żelowe do schłodzenia w zamrażalniku lub lodówce, a także zimne okłady z herbaty, ogórka i ziołowych naparów, przede wszystkim z rumianku pospolitego, kwiatu lipy, kasztanowca zwyczajnego, chabra bławatka i arniki górskiej.

Jeżeli poza opuchlizną pojawia się również problem worków pod oczami lub opadającej powieki, w celu odmłodzenia twarzy i poradzenia sobie z ograniczonym widzeniem warto zdecydować się na zabieg blefaroplastyki. Jest to chirurgiczny lifting powiek, przeprowadzany zarówno na powiekach górnych, jak i dolnych. Wśród wskazań do jego wykonania wymienia się dolegliwości utrudniające normalne funkcjonowanie, między innymi:

zmęczenie narządu wzroku,
zmniejszenie ostrości wzroku,
zwężenie pola widzenia,
podwójne widzenie,
łzawienie oczu,
problemy z unoszeniem powiek,
utrzymujący się efekt przymrużonych oczu,
problemy z opuszczaniem powiek, prowadzące do trudności w zamykaniu oka.

W trakcie zabiegu lekarz wykonuje cięcie, usuwając nadmiar skóry oraz tkanki tłuszczowej, a także niewielką część mięśnia. Stosuje się również laser, by skurczyć mięśnie. Efektem jest eliminacja problemów z opadającymi powiekami, zakłóceń widzenia oraz nadania twarzy bardziej radosnego wyrazu. Operacja powiek może także przyczynić się do odzyskania młodszego wyglądu.

5 zalet stosowania szkieł relaksacyjnych

Spis treści

Wzrok to niewątpliwie jeden z najważniejszych zmysłów człowieka. W znacznym stopniu wpływa on na jakość i komfort życia. Wady wzroku, zarówno miopię, czyli krótkowzroczność, jak i hyperopię, zwaną dalekowzrocznością lub nadwzrocznością, już od dawna można z powodzeniem korygować przy pomocy okularów wyposażonych w odpowiednio dopasowane soczewki. Wraz z rozwojem nowych technologii w życiu człowieka pojawiły się jednak nowe wyzwania i zagrożenia dla narządu wzroku, w walce z którymi dotychczas używane metody korekcyjne nie były skuteczne. W odpowiedzi na nie zostały opracowane nowoczesne szkła relaksacyjne, które zaleca się wszystkim osobom zmagającym się z dyskomfortem wywołanym intensywną pracą wzrokową.

Jakie jest zadanie szkieł relaksacyjnych?

Szkła relaksacyjne to nowoczesne soczewki okularowe, stworzone w odpowiedzi na szczególne potrzeby użytkowników w XXI wieku. Ich zadaniem jest wspomaganie i rozluźnianie akomodacji oka, a w efekcie umożliwianie dłuższej i bardziej komfortowej pracy w bliży. Szkła relaksacyjne zwiększają komfort widzenia z bliskiej odległości, są więc szczególnie cenione przez pracowników biurowych, którzy spędzają wiele godzin na patrzeniu w ekran urządzeń elektronicznych. Doskonale sprawdzają się także jako forma profilaktyki i narzędzie poprawiające ergonomię pracy u pozbawionych wady wzroku osób w młodym wieku.

Rodzaje szkieł relaksacyjnych

Współcześnie na rynku dostępnych jest kilka rodzajów szkieł relaksacyjnych. Są to:

soczewki dla młodych osób, które pracują z cyfrowymi urządzeniami i doświadczają łagodnych objawów cyfrowego zmęczenia wzroku; ich dodatkowa moc wynosi 0,5 D;
soczewki dla osób w wieku około 30 lat, które tylko czasami doświadczają objawów cyfrowego zmęczenia wzroku; ich dodatkowa moc wynosi od 0,6 do 0,8 D;
soczewki dla osób w wieku od 30 do 35 lat, które często doświadczają objawów cyfrowego zmęczenia wzroku; ich dodatkowa moc może wynosić do 1,0 D;
soczewki dla osób po 35. roku życia, które często doświadczają silnych objawów cyfrowego zmęczenia wzroku; ich dodatkowa moc wynosi zazwyczaj 1,2 D.

Dla kogo są przeznaczone szkła relaksacyjne?

Szkła relaksacyjne przeznaczone są przede wszystkim dla osób, które:

chcą zadbać o widzenie w bliskich odległościach, unikając przy tym problemów wywołanych brakiem ostrości widzenia, takich jak chociażby bóle głowy,
spędzają dużo czasu przed ekranami urządzeń elektronicznych – komputerów, tabletów, smartfonów oraz telewizorów,
często przerzucają wzrok między ekranami różnych urządzeń,
potrzebują dodatku do czytania do maksymalnie 1,0 D,
zmagają się z przypadłością znaną jako cyfrowe zmęczenie oczu.

Cyfrowe zmęczenie oczu (ang. digital eye strain) to przypadłość uwidaczniająca się po długim czasie spędzonym przed ekranem urządzeń elektronicznych. Do jego objawów zaliczają się przede wszystkim:

zaburzenia ostrego widzenia,
łzawienie oczu,
zaczerwienienie oczu,
bóle głowy,
bóle karku i ramion,
senność,
znużenie,
pieczenie oczu pod koniec dnia,
problemy z prowadzeniem samochodu po zmroku.

Cyfrowemu zmęczeniu wzroku często towarzyszą także zaburzenia akomodacji oka, czyli procesu odpowiedzialnego za adaptowanie się oka do widzenia przedmiotów w różnych odległościach. Często pojawia się również skłonność do rzadszego mrugania, co potęguje pozostałe objawy i sprawia, że oczy nie są wystarczająco nawilżone. W efekcie może dojść do rozwinięcia się zespołu suchego oka.

Konstrukcja i działanie szkieł relaksacyjnych

Szkła relaksacyjne cechują się nietypową konstrukcją, która odpowiada naturalnym postawom przyjmowanym przez człowieka podczas wykonywania codziennych czynności. Dzielą się bowiem na dwie strefy:

strefę górną, w której znajduje się element korekcji widzenia na dalekie odległości,
strefę dolną, w której zastosowano większą moc, by zredukować wysiłek oczy podczas korzystania z urządzeń elektronicznych, czytania i innych czynności wykonywanych w bliskich odległościach.

Konstrukcja szkieł relaksacyjnych sprawia, że doskonale sprawdzają się one w sytuacji, gdy konieczne jest skupienie wzroku na jednym punkcie. Umożliwiają bezproblemowe rozpoznanie widocznego obrazu, nawet jeżeli znajduje się on w niewielkiej odległości od twarzy. Okulary z soczewkami relaksacyjnymi pozwalają także uwydatnić szczegóły i z łatwością zobaczyć każdy, nawet niewielki element. Wszystko to prowadzi do poprawy komfortu w pracy oraz codziennym życiu i niweluje objawy zmęczenia oczu.

Jak szkła relaksacyjne wspierają akomodację oka?

Soczewki relaksacyjne prowadzą do zmniejszenia napięcia mięśni odpowiadających za proces akomodacji oka przy wielu codziennych czynnościach, między innymi korzystaniu z telefonu komórkowego, którego ekran znajduje się tuż przed oczami i wymusza ciągłe napięcie mięśni w celu zachowania ostrości widzenia.

Czym okulary relaksacyjne różnią się od korekcyjnych okularów progresywnych?

Zarówno okulary relaksacyjne, jak i progresywne posiadają soczewki, które dzielą się na dwie sfery. Różnica dotyczy jednak parametrów soczewek. W wypadku okularów relaksacyjnych różnica między górną a dolną częścią soczewki wynosi od 0,25 do maksymalnie 1 D, z kolei w okularach progresywnych jest znacznie większa – mieści się w przedziale od 0,75 do nawet 3,5 D.

Jak prawidłowo dopasować szkła relaksacyjne?

W celu prawidłowego dopasowania szkieł relaksacyjnych konieczne jest udanie się do gabinetu okulistycznego i poddanie stosownym badaniom, które pozwolą potwierdzić, że problemy z ostrością widzenia wynikają ze zmęczenia narządu wzroku, i wykluczyć inne przypadłości. Badania te pomagają również wykryć ewentualne przeciwwskazania do noszenia tego typu soczewek – zaburzenia błędnika oraz choroby powodujące utratę pola widzenia, takie jak jaskra oraz niektóre przypadki AMD. Sam dobór właściwych szkieł relaksacyjnych wymaga dodatkowo:

wskazania mocy korygujących wadę wzroku,
wskazania wartości redukcji mocy korygujących wadę wzroku, czyli tak zwanej addycji, zalecanej do bliższych odległości,
wykonania pomiaru wysokości źrenic i ich rozstawu, dzięki któremu można precyzyjnie osadzić soczewki w oprawie okularowej.

Główne zalety stosowania szkieł relaksacyjnych

Wśród głównych zalet stosowania szkieł relaksacyjnych należy wymienić:

dobre widzenie z bliska,
dobre widzenie z daleka,
zniwelowanie dyskomfortu związanego z nadmiernym wysiłkiem narządu wzroku podczas długotrwałej pracy z bliskich odległości,
możliwość noszenia ich przez cały czas, zarówno do czytania i pracy przy komputerze, jak i do chodzenia,
brak konieczności posiadania kilku par okularów.

Jako dodatkową zaletę okularów ze szkłami relaksacyjnymi można wskazać ich estetykę. Wyglądają one bowiem jak typowe szkła jednoogniskowe. Jest to możliwe dzięki temu, że optyk bez przeszkód jest w stanie wstawić szkła relaksacyjne do dowolnych oprawek.

Podsumowując, osoby, które spędzają wiele godzin przed ekranem komputera, tabletu, smartfona lub innego urządzenia elektronicznego, dzięki zastosowaniu szkieł relaksacyjnych mogą zapewnić sobie wyższy komfort pracy i zniwelować nieprzyjemne dolegliwości związane z utratą ostrości wzroku na skutek osłabienia akomodacji oka. Okulary wyposażone w soczewki tego typu poprawiają widzenie w każdej odległości. Jest to więc praktyczne rozwiązanie dla każdego, kto chce usunąć uczucie dyskomfortu przy pracy i zwiększyć swoją wydajność.

Zaćma: postaw na nowoczesne soczewki i zapomnij o okularach!

Zaćma, zwana również kataraktą, jest schorzeniem polegającym na całkowitym lub częściowym zmętnieniu naturalnie przejrzystej soczewki oka. Powoduje ono oślepianie przez jaskrawe światło, dwojenie jednooczne oraz znaczne obniżenie jakości wzroku, które jest niemożliwe do skorygowania przy pomocy okularów i soczewek kontaktowych. Zaćma nie wywołuje dolegliwości bólowych, świądu, zaczerwienienia ani łzawienia oczu, nieleczona może jednak prowadzić do całkowitej utraty wzroku. Jedyną skuteczną metodą leczenia tego schorzenia jest operacyjne usunięcie zmętniałej soczewki oka i zastąpienie jej sztuczną soczewką wewnątrzgałkową.

Nowoczesne soczewki do operacji zaćmy

Chirurgia okulistyczna w zakresie usuwania zaćmy cały czas się rozwija. Zarówno lekarze specjaliści, jak i producenci soczewek wewnątrzgałkowych dokładają wszelkich starań, by osiągnąć jak najlepsze rezultaty i zapewnić pacjentom maksymalny komfort. Efektem ich działań jest powstanie nowoczesnych soczewek do operacji zaćmy – Vivity Alcon i Rayner RayOne.

Vivity Alcon

Soczewki Vivity, produkowane przez firmę Alcon, są niedyfrakcyjnymi soczewkami wewnątrzgałkowymi o pogłębionej ostrości widzenia. Korygują one prezbiopię i zmniejszają ryzyko występowania efektów halo oraz olśnienia. Soczewki wewnątrzgałkowe Vivity Alcon zapewniają szerszy zakres widzenia i oferują niezależność od okularów korekcyjnych w większości codziennych sytuacji, przez co są w stanie sprostać potrzebom nawet najbardziej wymagających pacjentów z zaćmą.

Do kogo skierowane są soczewki Vivity Alcon?

Soczewki wewnątrzgałkowe Vivity Alcon skierowane są przede wszystkim do osób:

aktywnych, którym zależy na uzyskaniu niezależności od okularów i soczewek kontaktowych,
wykonujących mniej czynności wymagających wyraźne widzenie do bliży,
dla których najważniejsze jest wyraźne widzenie na odległość pośrednią,
czytających na ekranach urządzeń elektronicznych, między innymi smartfonów i tabletów, z pomocą powiększenia,
wykonujących wiele czynności w warunkach niewystarczającego oświetlenia.

Ze względu na brak efektu rozszczepiania światła, który stanowi utrudnienie podczas prowadzenia pojazdów mechanicznych, soczewki Vivity Alcon są niezwykle użyteczne dla kierowców, szczególnie tych, którzy wyjeżdżają na trasę wieczorem i nocą.

Największe zalety soczewek Vivity Alcon

Nowoczesne soczewki wewnątrzgałkowe Vivity Alcon zapewniają pełny zakres widzenia z funkcjonalną ostrością widzenia do bliży, równocześnie oferując bardzo dobrą jakość widzenia do dali i na odległość pośrednią w warunkach jasnego, a także przytłumionego oświetlenia. Soczewki te charakteryzują się niezwykle wysoką skutecznością, o czym świadczą opinie zadowolonych użytkowników – aż 94% wszystkich pacjentów zgłaszało dobre lub bardzo dobre widzenie do dali, a 92% odnotowało dobre lub bardzo dobre widzenie na odległość wyciągniętej ręki. Wszystkie soczewki Vivity Alcon zostały wykonane z hydrofobowego materiału nowej generacji AcrySof i są wyposażone w filtr UV oraz filtr niebieskiego światła. Charakteryzują się ponadto stabilnością po implantacji. Dodatkową zaletą soczewek Vivity Alcon jest fakt, że są one dostępne w kilku wariantach.

Rodzaje soczewek Vivity Alcon

Można wyróżnić cztery rodzaje soczewek wewnątrzgałkowych Vivity Alcon:

AcrySof IQ – soczewki jednoogniskowe, zapewniające dobre widzenie do dali,
AcrySof IQ Tropic – soczewki jednoogniskowe, zapewniające dobre widzenie do dali i umożliwiające korekcję astygmatyzmu,
AcrySof IQ PanOptix – soczewki trójogniskowe, zaprojektowane do korekcji prezbiopii i zapewniające pełny zakres widzenia do bliży, dali i na odległości pośrednie,
AcrySof IQ PanOptix Tropic – soczewki trójogniskowe, zaprojektowane do korekcji prezbiopii i zapewniające pełny zakres widzenia do bliży, dali i na odległości pośrednie, a także umożliwiające korekcję astygmatyzmu.

Rayner RayOne

Soczewki RayOne, opracowane przez renomowaną firmę Rayner, są soczewkami wewnątrzgałkowymi wykorzystywanymi zarówno w celu zastąpienia zmętniałej w przebiegu zaćmy naturalnej soczewki oka pacjenta, jak i przy refrakcyjnej wymianie soczewki. Wszczepiane są w przypadku obustronnej emmetropii, a przy tym są zoptymalizowane do stosowania w systemie monowizji.

Do kogo skierowane są soczewki Rayner RayOne?

Soczewki Rayner RayOne skierowane są przede wszystkim do osób, które:

pracują głównie w odległości pośredniej,
prowadzą samochód w warunkach mezo- i skotopowych,
nie chcą stosować okularowej korekcji wzroku,
w przeszłości poddały się zabiegowi chirurgii refrakcyjnej.

Największe zalety soczewek Rayner RayOne

Soczewki RayOne posiadają niezwykle zaawansowaną optykę i skutecznie minimalizują aberracje optyczne. Rozpraszają światło w sposób ściśle kontrolowany, co zwiększa głębię ostrości, umożliwiając pacjentowi doskonałe widzenie do dali, odległości pośrednich i do bliży na odległości funkcyjne. Soczewki te pozwalają zachować ostrość widzenia i wrażliwość na kontrast w warunkach słabego oświetlenia. Oferują ponadto bardziej płynne, mieszane przejście między okiem dominującym a niedominującym. Soczewki wewnątrzgałkowe Rayner RayOne są dodatkowo pozbawione efektu glisteningu. Pacjenci, którym zostały wszczepione, nie są narażeni na występowanie efektu halo i mogą cieszyć się pełnym zakresem widzenia bez konieczności noszenia okularów korekcyjnych. Dodatkową zaletą soczewek wewnątrzgałkowych Rayner RayOne jest to, że dają one możliwość zastosowania monowizji przy wykorzystaniu dodatniej aberracji, dzięki czemu idealnie sprawdzają się w niwelowaniu skutków prezbiopii.

Dlaczego warto wybrać nowoczesne soczewki wewnątrzgałkowe?

Nowoczesne soczewki wewnątrzgałkowe Vivity Alcon oraz Rayner RayOne pozwalają pacjentom po zabiegu usunięcia zaćmy cieszyć się doskonałą jakością widzenia bez konieczności noszenia okularów korekcyjnych. Sprawiają, że używanie komputera, tabletu, smartfona czy też czytanie książki na powrót staną się przyjemne i nie będą wywoływać nieprzyjemnych dolegliwości ze strony narządu wzroku. Osoby, które poddają się zabiegowi usunięcia zaćmy, powinny zdecydować się na wybór nowoczesnych soczewek wewnątrzgałkowych ze względu na ich wysoką jakość, innowacyjny materiał wykonania, bezpieczeństwo stosowania oraz dużą łatwość implementacji.

Wysoka jakość

Producenci nowoczesnych soczewek wewnątrzgałkowych, firmy Alcon i Rayner, starannie przetestowali swoje produkty pod kątem skuteczności i trwałości, by móc zagwarantować ich wysoką jakość. Dzięki temu zarówno pacjenci, jak i wykonujący zabieg usunięcia zaćmy specjaliści z dziedziny chirurgii okulistycznej, mogą być pewni, że soczewki są w pełni funkcjonalne, a ich użycie przyniesie oczekiwane rezultaty.

Innowacyjny materiał wykonania

Nowoczesne soczewki wewnątrzgałkowe Vivity Alcon i Rayner RayOne charakteryzują się innowacyjnym materiałem wykonania. Wysoce wyspecjalizowane hydrofobowe tworzywo sztuczne wykorzystane w ich produkcji nie tylko zapewnia doskonałą jakość widzenia, lecz także minimalizuje ryzyko wystąpienia zaćmy wtórnej, czyli zmętnienia torebki soczewki po jej implementacji. Decyzja dotycząca wszczepienia soczewek nowej generacji marki Alcon lub Rayner pozwala więc uniknąć konieczności powtórzenia zabiegu usunięcia katarakty.

Bezpieczeństwo stosowania

Innowacyjne soczewki wewnątrzgałkowe Vivity i RayOne zostały poddane rygorystycznym testom medycznym, które potwierdziły ich zgodność z obowiązującymi standardami i uznały je za w pełni bezpieczne w stosowaniu.

Duża łatwość implementacji

Nowoczesne soczewki marek Alcon i Rayner cechują się dużą łatwością implementacji. Ze względu na ich kształt i konstrukcję, wszczepienie może się odbyć w sposób niezwykle staranny i precyzyjny, co wpływa zarówno na komfort pacjenta, jak i bezpieczeństwo całego zabiegu. Łatwość implementacji przekłada się również na skrócenie czasu operacji i okresu rekonwalescencji.

Jak usunąć worki pod oczami?

Spis treści

Skóra wokół oczu jest wiotka, delikatna, słabo ukrwiona, a przy tym prawie pozbawiona tkanki tłuszczowej. Równocześnie okrywa niezwykle pracowite mięśnie, które są odpowiedzialne za mimikę twarzy. Ze względu na swoją charakterystykę, skóra wokół oczu jest szczególnie narażona na uszkodzenia i powstawanie podrażnień, zmarszczek, przebarwień oraz obrzęków, w tym także worków pod oczami.

Czym są worki pod oczami?

Jako worki pod oczami rozumie się łagodny obrzęk pod dolną powieką. Powstają one, gdy osłabiona i zwiotczała skóra pod okiem rozluźnia się, a znajdujące się pod nią poduszki tłuszczowe zsuwają się, by wypełnić powstałą przestrzeń. Worki pod oczami są zwykle nieszkodliwe, wpływają jednak na wygląd i mogą sprawiać, że twarz wydaje się bardziej zmęczona i starsza. Są one najbardziej zauważalne rano, zaraz po przebudzeniu.

Worki pod oczami a cienie pod oczami

Cienie pod oczami stanowią rodzaj przebarwień i sprawiają, że skóra staje się szara, sina lub zielonkawa. Powstają najczęściej w wyniku nagromadzenia się barwników, prześwitywania naczynek krwionośnych przez cienką, zwiotczałą skórę lub opadania policzków na skutek zmiany gęstości i jędrności skóry. Cieniom pod oczami nie towarzyszy więc obrzęk okolicy oka, często zdarza się jednak, że występują one wraz z workami pod oczami.

Przyczyny powstawania worków pod oczami

Worki pod oczami powstają najczęściej na skutek osłabienia włókien kolagenowych cienkiej skóry w okolicy oczu. Do czynników sprawczych można zaliczyć również zwiotczenie mięśni i osłabienie naczyń krwionośnych w okolicach oczu, a także zatrzymywanie wody w organizmie. Wśród przyczyn powstawania worków pod oczami wymienia się zazwyczaj nieodpowiedni tryb życia, niewłaściwą dietę oraz niektóre choroby i schorzenia.

Nieodpowiedni tryb życia

Worki pod oczami mogą być spowodowane nieodpowiednim trybem życia. Osoby doświadczające przewlekłego stresu, niewysypiające się, a także nadużywające alkoholu i wyrobów tytoniowych są znacznie bardziej narażone na występowanie obrzęków pod dolną powieką. Sytuacji nie poprawia także nadmierne wystawianie twarzy na działanie promieni UV, w tym również opalanie się na solarium.

Niewłaściwa dieta

Powstawaniu workom pod oczami sprzyja nieprawidłowa dieta uboga w żelazo, za to bogata w produkty wysokoprzetworzone, cukier oraz sól. Powoduje ona bowiem zatrzymywanie się wody w organizmie, co może wywoływać obrzęki pod dolną powieką. Na tworzenie się worków pod oczami wpływ ma również niewystarczające nawodnienie organizmu.

Choroby i schorzenia

Worki pod oczami występują również w związku z różnymi chorobami i schorzeniami, między innymi cukrzycą, niedoczynnością tarczycy, a także chorobami nerek i układu krążenia. Obrzęki pod powiekami pojawiają się ponadto przy alergii oraz stosowaniu niektórych leków, między innymi preparatów hormonalnych.

Jak zapobiegać powstawaniu worków pod oczami?

W celu zapobiegania powstawaniu worków pod oczami należy zadbać o właściwą higienę snu, odpowiednie nawyki żywieniowe, wystarczający poziom nawodnienia organizmu oraz codzienną pielęgnację skóry powiek.

Właściwa higiena snu

Właściwa higiena snu jest niezwykle istotna z perspektywy prewencji worków pod oczami. Zalecane jest kładzenie się do łóżka przed północą i spanie od 7 do 9 godzin na dobę. W trakcie snu głowa powinna spoczywać na lekkim podwyższeniu, pozwala to bowiem zapobiegać gromadzeniu się limfy wokół oczu.

Odpowiednie nawyki żywieniowe

W zapobieganiu workom pod oczami ważne jest, by nie przejadać się przed snem i spożywać ostatni posiłek najpóźniej dwie godziny przed udaniem się na spoczynek. Zaleca się ponadto unikanie ciężkostrawnych potraw.

Wystarczający poziom nawodnienia organizmu

Właściwe nawodnienie organizmu sprawia, że worki pod oczami stają się mniejsze, a skóra odzyskuje jędrność i blask. Aby osiągnąć ten stan, należy wypijać minimum dwa litry płynów dziennie. Zalecane jest spożywanie dużych ilości wody i ziołowych herbat, przy równoczesnym unikaniu słodzonych soków i napojów.

Codzienna pielęgnacja skóry powiek

W celu zapobiegania workom pod oczami warto aplikować na tę okolicę twarzy przeciwobrzękowe kremy lub żele. W składzie kosmetyków tego typu powinny znajdować się takie składniki, jak aloes, ogórek, bławatek, miłorząb japoński oraz doskonale usprawniająca drenaż i zapobiegająca obrzękom kofeina. Dobrze też, by krem lub żel pod oczy posiadał silne właściwości nawilżające, zalecane są więc produkty z kwasem hialuronowym. Codzienna pielęgnacja skóry powiek powinna również uwzględniać dokładny demakijaż twarzy i oczu, wykonywany poprzez delikatne przykładanie do twarzy wacika nasączonego specjalnym płynem do usuwania makijażu.

W sytuacji, gdy worki pod oczami są spowodowane podrażnieniem skóry lub reakcją alergiczną, konieczne jest wyeliminowanie czynnika sprawczego i/lub zażycie leku antyhistaminowego. Jeżeli mimo to objawy nie ustępują lub nawracają, konieczne jest odbycie konsultacji z dermatologiem lub alergologiem.

Usuwanie worków pod oczami

Worki pod oczami można próbować usuwać domowymi sposobami. Pomocne są:

zimne okłady z herbaty lub ziół,
kompresy i maski żelowe do schłodzenia w zamrażalniku bądź lodówce,
kremy pod oczy z retinolem, które uzupełniają niedobór kolagenu w okolicy oczu i ujędrniają skórę,
delikatny masaż skóry pod oczami, wykonywany opuszkami palców.

W walce z workami pod oczami można również wykorzystać drenaż limfatyczny. Pobudza on przepływ limfy i usuwa niekorzystne dla zdrowia i urody zastoje tej substancji w organizmie człowieka. W sytuacji, gdy worki pod oczami są zbyt duże, by wyeliminować je w sposób bezinwazyjny, konieczne może być ich operacyjne usunięcie.

Jak wygląda zabieg blefaroplastyki w zakresie usuwania worków pod oczami?

W celu usunięcia worków pod oczami wykonywany jest zabieg blefaroplastyki. Polega on na wycięciu nadmiaru skóry, mięśni i tkanki tłuszczowej w obrębie dolnej powieki, w zakresie, który nie stwarza ryzyka odwinięcia brzegu powieki od gałki ocznej. Zabieg blefaroplastyki może być wykonany z użyciem skalpela, coraz częściej jednak przeprowadzany jest przy pomocy wiązki lasera bądź plazmy.

Kto kwalifikuje się do zabiegu blefaroplastyki?

Korekta powiek może być przeprowadzona u pacjentów w każdym wieku. Przed zabiegiem konieczne jest wykonanie niezbędnych badań laboratoryjnych krwi, takich jak morfologia, oznaczenie grupy i czasu krzepnięcia oraz poziom glukozy i elektrolitów, które mają na celu wykluczenie występowania jakichkolwiek przeciwwskazań do operacji. Konieczne jest również przeprowadzenie wywiadu lekarskiego i stwierdzenie występowania ewentualnych alergii na środki znieczulające.

Sprawdź, czy kwalifikujesz się do zabiegu blefaroplastyki

Przeciwwskazania do wykonania zabiegu blefaroplastyki

Zabiegu blefaroplastyki nie należy wykonywać u osób cierpiących z powodu:

nadczynności tarczycy,
nadciśnienia tętniczego,
chorób serca,
cukrzycy,
zaburzeń krzepliwości,
nowotworów,
choroby Gravesa-Bassedova,
chorób oczu, między innymi zespołu suchego oka, jaskry oraz odwarstwienia siatkówki,

a także u kobiet w ciąży i karmiących piersią.

Ile trwa zabieg blefaroplastyki?

Blefaroplastyka jest zabiegiem ambulatoryjnym, wykonywanym w znieczuleniu miejscowym. Czas jego trwania wynosi ok. 60 minut. Szwy po zabiegu zdejmowane są po upływie około siedmiu dni.

Włókniaki na powiekach – czym są i jak je zlikwidować?

Spis treści

Włókniaki są zmianami skórnymi występującymi na różnych częściach ciała, w tym także powiekach. Choć z reguły nie są niebezpieczne, mogą powodować dyskomfort zarówno fizyczny, jak i psychiczny. Czym dokładnie są włókniaki i jak skutecznie z nimi walczyć?

Jakie zmiany skórne mogą pojawić się na powiekach?

Współczesna medycyna zna wiele zmian skórnych, które mogą pojawić się na powiekach. Do najczęściej występujących zaliczają się:

gradówki, które są zazwyczaj rezultatem ostrego, miejscowego zakażenia znajdujących się na powiekach gruczołów łojowych,
kaszaki powiek, czyli torbiele naskórkowe spowodowane zastojem wydzieliny gruczołów łojowych w obrębie mieszków włosowych,
tłuszczaki, a więc przybierające żółtą barwę, miękkie, nieunaczynione guzki występujące pod górną powieką,
kępki żółte, będące łagodnymi guzkami wypełnionymi cholesterolem i innymi ciałami tłuszczowymi,
brodawki, zwane także kurzajkami, czyli osiągające wielkość od kilku milimetrów do dwóch centymetrów zmiany skórne o owalnym kształcie i cielistej barwie, które w pierwszej fazie rozwoju przybierają postać płaskiego zgrubienia naskórka, a z czasem zwiększają swoją objętość i stają się bardziej nierówne i chropowate.

Inną zmianą skórną, jaka może pojawić się na powiekach, są włókniaki.

Czym są włókniaki?

Włókniaki to skórne zmiany należące do grupy nowotworów niezłośliwych, które teoretycznie mogą ulec zezłośliwieniu, w praktyce jednak zdarza się to niezwykle rzadko. Wyróżnia się ich dwa rodzaje – włókniaki twarde (łac. fibroma durum) oraz włókniaki miękkie (łac. fibroma molle).

Włókniaki twarde

Włókniaki twarde to zwłóknienia skóry charakteryzujące się zwiększoną liczbą fibrocytów w skórze właściwej, rzadziej podskórnie. Zawierają często makrofagi oraz inne komórki zapalne, może im też towarzyszyć rozrost naskórka, mieszków włosowych i melanocytów. Włókniaki twarde mają postać twardej grudki wyczuwalnej pod skórą. Są niewielkie, ich średnica nie przekracza zwykle jednego centymetra. Włókniaki twarde pojawiają się najczęściej pojedynczo. Mogą się rozwinąć u osoby w każdym wieku, niezależnie od płci, zazwyczaj występują jednak u kobiet w wieku od 20 do 40 lat.

Włókniaki miękkie

Włókniaki miękkie mają postać miękkiego w dotyku, uszypułowanego guzka o barwie skóry. Zbudowane są z luźno utkanej włóknistej tkanki łącznej. Są ukrwione, lecz pozbawione unerwienia. Włókniak miękki może przybierać jedną z trzech postaci:

małej, pomarszczonej grudki o nieregularnym kształcie,
nitkowatej zmiany o długości do 5 milimetrów,
dużej, uszypułowanej zmiany woreczkowatej.

Włókniaki tego typu występują u nawet 25% populacji ogólnej. Ryzyko ich pojawienia się wzrasta wraz z wiekiem.

Włókniaki, które pojawiają się na powiekach, są włókniakami miękkimi. W przeciwieństwie do zmian pojawiających się na reszcie ciała, osiągają wtedy mniejsze rozmiary i nie przekraczają kilku milimetrów średnicy.

Przyczyny powstawania włókniaków na powiekach

Dokładna przyczyna powstawania włókniaków na powiekach nie została dotąd wskazana. Za główne czynniki sprzyjające rozwojowi tych zmian uznaje się predyspozycje genetyczne oraz wiek człowieka. Włókniaki na powiekach można zaobserwować najczęściej u osób:

po czterdziestym roku życia,
otyłych,
z zaburzeniami układu hormonalnego,
chorujących na cukrzycę,
cierpiących na choroby związane z zaburzeniami funkcjonowania układu immunologicznego,
będących nosicielami wirusa HIV.

Zmiany skórne tego typu często obserwuje się także u kobiet w okresie ciąży. Dodatkowo wpływ na powstawanie włókniaków na powiekach mają również:

niezdrowa dieta,
częste infekcje skóry,
częsta hipotermia danego obszaru skóry,
nadmierna potliwość i wilgotność skóry,
zbyt częsta i długa ekspozycja skóry na działanie promieniowania UV,
stosowanie leków immunosupresyjnych.

Wpływ włókniaków na codzienne funkcjonowanie

Włókniaki na powiekach stanowią przede wszystkim źródło dyskomfortu psychicznego, są bowiem nieestetyczne i mogą oszpecać twarz. U niektórych osób zmiany te są na tyle duże, że prowadzą również do zmniejszenia pola widzenia, a także utrudniają mruganie oraz otwieranie i zamykanie oka. Włókniaki mogą ponadto powodować podrażnienie gałki ocznej, skutkujące infekcją i dolegliwościami bólowymi.

Czy włókniaki stwarzają zagrożenie dla zdrowia?

Włókniaki są łagodnymi, niezłośliwymi zmianami skórnymi, które nie dają przerzutów i nie powodują zagrożenia dla zdrowia. Może się jednak zdarzyć, że w następstwie zbyt szybkiego wzrostu pojawi się ryzyko zezłośliwienia włókniaka. W takim wypadku zmiana skórna powinna zostać jak najszybciej usunięta.

Kiedy warto skonsultować włókniaki z lekarzem?

Włókniaki mają łagodny charakter i z reguły nie ulegają zezłośliwieniu, jednak bywają podobne do innych zmian skórnych, które mogą stanowić potencjalne niebezpieczeństwo dla zdrowia, a nawet życia pacjenta. Z tego powodu każdy guzek na skórze warto skonsultować z lekarzem dermatologiem. Specjalista przeprowadzi różnicowanie w badaniu klinicznym, dzięki czemu będzie w stanie określić rodzaj zmiany skórnej i zadecydować, jakie kroki należy podjąć w celu jej wyleczenia. Konsultację z lekarzem należy odbyć także w sytuacji, gdy w pobliżu włókniaka występuje zaczerwienienie, swędzenie, pieczenie lub ból.

Likwidacja włókniaków na powiekach

Włókniaki na powiekach mają trwały charakter, w związku z czym nie ustępują samoistnie. W celu likwidacji tego typu zmian konieczne jest więc ich usunięcie z wykorzystaniem metod inwazyjnych – łyżeczkowania, krioterapii, laseroterapii lub elektrokoagulacji.

Łyżeczkowanie

Łyżeczkowanie wykonywane jest pod znieczuleniem i zakłada wycięcie kolejnych warstw zmiany skórnej. Zabiegi tego typu przeprowadza się obecnie dość rzadko, metoda ta wymaga bowiem długiego gojenia i może pozostawiać nieestetyczną bliznę,

Krioterapia

Krioterapia, czyli wymrażanie, polega na oddziaływaniu na włókniaka na powiece ciekłym azotem, który ma bardzo niską temperaturę. Powoduje to uszkodzenie zmiany skórnej i pojawienie się w jej miejscu pęcherza. W celu ostatecznego pozbycia się włókniaka konieczne jest kilkukrotne powtórzenie zabiegu.

Laseroterapia

Laseroterapia polega na oddziaływaniu na włókniaka wiązką lasera. Zabieg tego typu pozwala całkowicie zniszczyć zmianę skórną już w ciągu kilkunastu sekund, nie jest więc konieczne jego powtarzanie.

Elektrokoagulacja

Elektrokoagulacja to najczęściej stosowana metoda usuwania włókniaków z powiek. Polega na oddziaływaniu na zmianę skórną specjalną elektrodą emitującą prąd elektryczny, co prowadzi do jej obumarcia. Martwy włókniak po zabiegu przybiera postać strupa, a następnie samoistnie odpada.

Zabiegi te można wykonać chociażby u okulisty we Wrocławiu. Lekarz po przeprowadzeniu konsultacji wskaże odpowiednio dobraną do pacjenta metodę leczenia.

Ile trwa zabieg usuwania włókniaków?

Długość trwania zabiegu zależy od ilości i wielkości włókniaków, które mają zostać usunięte, a także zastosowanej metody. W wypadku elektrokoagulacji czas potrzebny na pozbycie się zmiany z reguły nie przekracza trzydziestu minut.

Przeciwwskazania do wykonania zabiegu usuwania włókniaków z powiek

Podobnie do innych zabiegów chirurgicznych, tak i w wypadku zabiegu usuwania włókniaków z powiek występują przeciwwskazania do jego wykonania. Należą do nich przede wszystkim skłonność do tworzenia się bliznowców, czyli przerośniętych, stwardniałych blizn, oraz zaburzenia krzepnięcia krwi. Dodatkowo należy pamiętać, by nie usuwać włókniaków metodą elektrokoagulacji u osób z wszczepionym rozrusznikiem serca, chorujących na cukrzycę oraz kobiet w ciąży. Nie jest ponadto wskazane przeprowadzanie zabiegu w sytuacji, gdy w obrębie zmiany daje się zaobserwować aktywną infekcję bakteryjną lub wirusową.

Jak widzi osoba z astygmatyzmem?

Spis treści

Astygmatyzm, znany także jako niezborność rogówkowa, to wada wzroku polegająca na zniekształceniu widzenia na skutek niesymetryczności rogówki oka. Według oficjalnych szacunków jest nią dotknięte ponad 40% ogólnej populacji. U osób z astygmatyzmem rogówka, która powinna cechować się równomierną krzywizną, jest specyficznie wydłużona i kształtem przypomina piłkę do rugby. Z uwagi na zniekształcenie nie jest ona w stanie prawidłowo ogniskować promieni świetlnych, przez co obraz na siatkówce zamiast mieć formę punktu, przybiera postać plamki w kształcie elipsy, koła lub odcinka. Skutkiem jest niewyraźne widzenie.

Przyczyny astygmatyzmu

Główną przyczyną astygmatyzmu są czynniki genetyczne, wada ta ma bowiem najczęściej charakter dziedziczny. Niezborność rogówkowa może się również rozwinąć w związku z mechanicznym urazem oka oraz stożkiem rogówki – postępującą chorobą narządu wzroku, polegającą na zmniejszeniu grubości rogówki i jej uwypukleniu w centralnej i okołocentralnej części.

Rodzaje astygmatyzmu

Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje astygmatyzmu: regularny prosty, regularny odwrotny oraz regularny skośny.

Astygmatyzm regularny prosty

Astygmatyzm regularny prosty, czyli zgodny z regułą, występuje, gdy rogówka jest bardziej stroma w przekroju pionowym niż w przekroju poziomym. W efekcie dochodzi do większego załamania światła w pionie.

Astygmatyzm regularny odwrotny

Astygmatyzm regularny odwrotny, czyli przeciw regule, występuje, gdy rogówka oka jest bardziej stroma w przekroju poziomym niż w przekroju pionowym. Prowadzi to do większego załamania światła w poziomie.

Astygmatyzm regularny skośny

Astygmatyzm regularny skośny występuje w momencie, gdy oś mieści się w zakresach pomiędzy astygmatyzmem regularnym prostym a astygmatyzmem regularnym odwrotnym.

W trakcie życia człowieka astygmatyzm ulega niewielkim zmianom. W późniejszym wieku często dochodzi do jego przekształcenia w kierunku astygmatyzmu regularnego odwrotnego.

Objawy astygmatyzmu

Astygmatyzm w dużym stopniu wpływa na widzenie. Powoduje przede wszystkim, że:

linie proste wydają się krzywe,
pionowe linie są bardziej wyraźne od linii poziomych (lub odwrotnie),
widzenie z bliska i z daleka ulega zamazaniu,
kontury wydają się nieostre, co prowadzi do zaburzeń w poczuciu przestrzeni,
gwiazdy postrzegane są jako plamki,
dochodzi do pogorszenia jakości widzenia o zmierzchu i w nocy.

Astygmatyzm powoduje często także bóle głowy w okolicy czoła i sprawia, że dotknięta nim osoba przekrzywia głowę i mruży oczy, by uzyskać bardziej wyraźny obraz.

Jak sprawdzić, czy ma się astygmatyzm?

W celu sprawdzenia, czy ma się astygmatyzm, najlepiej udać się do lekarza okulisty lub optometrysty. Specjalistyczne badania wzroku we Wrocławiu pozwolą zdiagnozować wadę, wykorzystując w tym celu metody, takie jak badanie keratoskopem, badanie oftalmometrem Javala oraz wideokeratografia komputerowa.

Badanie keratoskopem

Badanie keratoskopem, jak sama nazwa wskazuje, wykorzystuje urządzenie zwane keratoskopem, mające postać krążka z białymi oraz czarnymi okręgami. Podczas diagnostyki lekarz specjalista obserwuje kształt odbić tych okręgów na rogówce pacjenta.

Badanie oftalmometrem Javala

Badanie oftalmometrem Javala, czyli przyrządem optycznym wykorzystującym figury schodkowe, pozwala specjaliście określić, czy pacjent ma astygmatyzm, a także wskazać jego stopień i oś.

Wideokeratografia komputerowa

Wideokeratografia komputerowa umożliwia stworzenie mapy rogówki i jej przekroju. Pozwala również na cyfrowe przedstawienie wartości krzywizn tej części oka, dzięki czemu specjalista jest w stanie jednoznacznie określić, czy u pacjenta rozwinął się astygmatyzm.

Wszystkie badania pozwalające na rozpoznanie astygmatyzmu opierają się jedynie na obserwacji oka przez specjalistę, są więc nieinwazyjne i całkowicie bezbolesne. Osoby podejrzewające u siebie niezborność rogówkową mogą również wykonać domowy test na astygmatyzm, muszą jednak przy tym pamiętać, że jego wyniki mają charakter wyłącznie poglądowy.

Domowy test na astygmatyzm

Domowy test na astygmatyzm wymaga użycia tak zwanego lustra astygmatycznego. Jest to rysunek składający się z kilkudziesięciu linii ułożonych pod różnym kątem. Podczas testu należy patrzeć na lustro z różnych odległości, zarówno bliższych, jak i dalszych. Osoba bez astygmatyzmu zobaczy wyraźne, równe i jednakowo czarne linie znajdujące się w równej odległości od siebie. Jeżeli w czasie testu elementy rysunku są widziane inaczej – linie znajdują się w różnych odległościach od siebie, są różnej grubości lub długości – może występować prawdopodobieństwo astygmatyzmu i należy umówić się na konsultację u specjalisty. Lustro astygmatyczne do przeprowadzenia domowego testu na niezborność rogówkową można bez trudu znaleźć do pobrania w internecie.

Wpływ astygmatyzmu na codzienne życie

Astygmatyzm w znaczny sposób utrudnia normalne funkcjonowanie. Powoduje znaczące pogorszenie widzenia o zmierzchu i w nocy, a także szczególną wrażliwość na blask świateł i reflektorów wykorzystywanych w ruchu ulicznym, co negatywnie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów. Wada ta prowadzi również do mylenia liter w czasie czytania oraz znaczącego zmęczenia podczas wysiłku wzrokowego. Nieskorygowany astygmatyzm może powodować szereg powikłań, między innymi zaczerwienienie oczu, bóle głowy, pieczenie i mrużenie oczu, przewlekłe zapalenie spojówek i brzegów powiek, a także zapalenie gałki ocznej, które jest w stanie doprowadzić do całkowitej i nieodwracalnej utraty zdolności widzenia. W wypadku dzieci niezborność rogówkowa często skutkuje niechęcią do nauki, wywołaną szybką męczliwością oczu podczas czytania.

Metody leczenia astygmatyzmu

Najpopularniejszą metodą leczenia astygmatyzmu jest korekcja optyczna. Do niedawna w tym celu wykorzystywane były jedynie okulary, współcześnie używane są także specjalnie zaprojektowane soczewki kontaktowe. Metodą, która pozwala trwale skorygować astygmatyzm, jest z kolei zabieg chirurgiczny zniekształconego systemu optycznego.

Korekcja optyczna z wykorzystaniem okularów

Astygmatyzm koryguje się przy pomocy soczewek z cylindrem. Pozwalają one zdeformowanemu układowi optycznemu oka na poprawne skupianie światła w taki sam sposób, w jaki robi to gałka oczna o poprawnym, kulistym kształcie. Soczewki cylindryczne swoją konstrukcją przypominają wycinek cylindra. W jednym przekroju nie posiadają one mocy, w drugim mają z kolei wartość właściwą dla posiadanego przez pacjenta astygmatyzmu. Pozwala im to przesunąć jeden punkt skupienia światła do drugiego. W efekcie pacjent odzyskuje ostrość widzenia.

Korekcja optyczna z wykorzystaniem soczewek kontaktowych

Do korekcji optycznej astygmatyzmu wykorzystuje się specjalne soczewki kontaktowe, zwane torycznymi. W niektórych miejscach są one grubsze i cięższe, a w innych cieńsze i lżejsze, dzięki czemu dokładnie dopasowują się do krzywizny oka. Soczewki toryczne mają różną moc w poszczególnych punktach swojej powierzchni, przez co są w stanie kompensować braki widzenia i sprawić, że postrzegany obraz jest wiernie odwzorowany.

Zabieg chirurgiczny

Zabieg chirurgiczny zniekształconego systemu optycznego przeprowadzany jest z wykorzystaniem specjalistycznych laserów. Wyróżnia się cztery metody laserowego usuwania astygmatyzmu:

LASIK, która polega na nacięciu rogówki i wymodelowaniu jej tak, by mogła właściwie ogniskować obraz na siatkówce,
LASEK, polegająca na odchyleniu nabłonka rogówki i odpowiednim wymodelowaniu leżącej pod nim tkanki w sposób umożliwiający rogówce właściwe ogniskowanie obrazu na powierzchni siatkówki.
PRK, która przebiega podobnie do LASEK, lecz wymaga całkowitego usunięcia nabłonka rogówki,
Femto-LASIK, zakładająca wykonanie cięcia w rogówce i stworzenie cienkiego płatka, który po laserowym wymodelowaniu powierzchni rogówki jest z powrotem zamykany.

Laserowy zabieg usunięcia astygmatyzmu wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym w warunkach ambulatoryjnych. Pozwala trwale skorygować wadę wzroku, nie można go jednak wykonywać u osób, które nie ukończyły jeszcze dwudziestego roku życia.